De Rips, O.L. Vrouw; Maria van Liefde

Cultusobject: O.L. Vrouw; Maria van Liefde Open Street Maps
Datum: Geen specifieke datum; meimaand
Periode: 1994 - heden
Religieuze context: Christelijk
Locatie: Mariakapel in de tuin van een woonhuis
Adres: Burg. van de Wildenberglaan 46 , 5764 RE Rips
Gemeente: Gemert-Bakel
Provincie: Noord-Brabant
Bisdom: 's-Hertogenbosch
Samenvatting:

Een visioen van Maria in 1990 van een inwoonster van De Rips leidde tot de bouw van een private Mariakapel. Sinds de inwijding in 1994 trekt de kapel bezoekers uit de (verre) omtrek.
Auteur: Peter Jan Margry
Illustraties:
Topografie - In het Brabantse Peeldorp De Rips, gelegen ten noordoosten van Helmond, nabij de grens met Limburg, werd in 1994 aan de parallelweg van de Middenpeelweg een Mariakapel gebouwd. De gemeente, die vooraf de bouwaanvraag had goedgekeurd, liet tevens een deel van de scheidingssloot met de straat dempen opdat extra parkeerruimte voor bezoekers kon worden gecreëerd.
- De kapel is opgetrokken in een hoek van de tuin van het loonbedrijf met woonhuis 'Den Dorscherstee' van de familie Ploegmakers. De kapel, gebouwd door Bernard Ploegmakers en Jo Michielsen, is mede tot stand gekomen dankzij oproepen via Omroep Brabant om bouwmaterialen ter beschikking te stellen. Het achthoekige bakstenen gebouwtje (Ø 3 m; h. 4 m) is voorzien van een puntdak van Duitse leisteen. De achthoek staat symbool voor 'heelheid' en 'oneindigheid' en komt ook in andere elementen van de bouw terug. De kapel heeft vier ramen en een toegangsdeur met een ijzeren hekwerk. Het smeedwerk daarvan verwijst naar de bron van het leven: korenaren waaruit een hart ontstaat dat op zijn beurt weer leven schenkt aan rozen. De sluitsteen boven de ingang van de kapel bevat de initialen 'IB', Ineke en Bernard [Ploegmakers]. Naast de kapel is een uithangbord met de tekst 'Maria van Liefde' geplaatst. In februari 1994 had een innerlijke stem deze titel aan Ineke Ploegmakers aangereikt.
- De kapel is op 1 mei 1994 door de pastoor van De Rips, Wim Blok, gewijd. Het kerkbestuur, dat aanvankelijk voor ondersteuning was gepolst, stelde zich afstandelijk op. Het wenste alleen mee te werken wanneer de kapel in de openbare ruimte van het dorp en niet op privéterrein zou komen staan.
- In de garage van de boerderij is een expositie ingericht met foto's van de verering van de afgelopen jaren en tekeningen en voorwerpen met betrekking tot de bouw van de kapel. De ruimte functioneert tevens als ontmoetingsruimte op drukke dagen.
- In de tuin staan objecten zoals de 'leefwijzer', een door Bernard Ploegmakers ontworpen liefdesymbool (met wereldbol en een hart), die in relatie met de verering staan.
↑ top
Cultusobject - In de kapel, boven het altaar, is een snijwerk van Maria met kind (van Zirbehout) tegen de wand bevestigd. De vlakke Maria-afbeelding is licht gekleurd en heeft een formaat van ongeveer 40 bij 60 centimeter. Zij is gesneden door Ton van Poorten uit Walsberg (Deurne) op aanwijzingen van I. Ploegmakers over het uiterlijk van Maria tijdens het visioen. Het snijwerk is in een brede houten omlijsting gevat, waarboven een houten bordje met de tekst 'Maria van Liefde' hangt.
↑ top
Verering - Zieneres Ineke Ploegmakers-Wijnen (vgl. zieneres Hille Kok-Kraakman van de Mariaverering in ⟶ Volendam) is in 1950 geboren te Zeilberg. Haar vader was achtereenvolgens mijnwerker, peelwerker en stucadoor. Sinds haar jeugd had ze een bijzondere band met Maria. Als kind liep ze wel eens vanuit Zeilberg naar het nabije Mariaheiligdom te ⟶ Ommel en op zesjarige leeftijd had ze viermaal op haar kamer een visioen van een vrouw temidden van witte lichtstralen, enigszins gelijkend op O.L. Vrouw van Lourdes. Zelf kenschetst ze zich als 'nooit overdreven religieus'. Later trouwde ze met Bernard Ploegmakers, eigenaar van een loonwerkbedrijf, en kreeg zes kinderen. Sinds 1989 woont de familie op de boerderij in De Rips.
- Omstreeks 1981 ervoer Ineke Ploemakers een innerlijke drang om naar Lourdes te gaan. Tijdens de bedevaart kwam ze in contact met de Leuvense montfortaan Huub Hechtermans die haar ook geestelijk bijstond. De franciscanes Agnesia uit Asten hielp haar bij het duiden van haar ervaringen.
- Op 17 augustus 1990 kreeg Ploegmakers een zware astma-aanval. Tijdens de rit in een ziekenauto naar het ziekenhuis te Venraij had ze een bijna-doodervaring. Zij ervoer een bijzonder licht, voelde warmte en zag Maria op haar afkomen. Maria gaf haar tijdens dit visioen de opdracht tot de bouw van een kapel. In de pers werd deze gebeurtenis geafficheerd als een 'Mariaverschijning', zelf noemt ze het liever een 'ontmoeting'. Haar astma was na terugkeer uit het ziekenhuis voorgoed verdwenen, ze voelde zich geheel herboren. Zij ging meer tot Maria bidden en bezocht Mariabedevaartplaatsen als ⟶ Handel en ⟶ Ommel. De woning van de familie raakte allengs vol met Mariabeelden en andere religieuze afbeeldingen, vaak geschonken door bezoekers. Tijdens een volgend visioen, in februari 1991, maakte Maria duidelijk dat zij in De Rips onder de titel van Maria van Liefde moest worden vereerd.
- Mevrouw Ploegmakers wil met haar persoon niet op de voorgrond treden, ze noemt zichzelf een 'gewone huisvrouw'. Zij zegt veel van mensen te houden en is bedroefd om het vele leed van anderen. Daarom wil ze, met behulp van Maria, de boodschap verspreiden dat er onder de mensen te weinig liefde is voor elkaar. De liefde moet worden versterkt. Zij hoopt ook dat anderen uit zichzelf bij Maria gaan bidden. Vanuit die achtergrond heeft Ploegmakers een zelfgeschreven gedicht in de kapel opgehangen.

'Mag ik U vragen, of toch alle, alle mensen
Eén grote liefdevolle warmte mogen ontvangen,
Laten we dan deze liefde, elkaar geven en samen delen,
Zodat we allen met één grote zuivere liefde worden vervuld.'

- In 1994, kort na de opening van de kapel, kwamen op de zondagen van mei zo'n 100 à 200 bezoekers. Op de zondag na 15 augustus 1994 kwamen er naar aanleiding van een krantenartikel zo'n 500 bezoekers. Sindsdien blijft de kapel dagelijks, met name op zondag (ca. 25 personen), bezocht worden door vereerders uit de wijde omgeving; uit De Rips zelf komt nauwelijks bezoek. Het gastenboek vermeldde in 1995 ook bezoekers uit andere provincies en enkelen uit België en Duitsland. Groepsactiviteiten worden niet ontplooid; het gaat om een individuele devotie.
- In de kapel staan geschonken boeketten, plaquettes, kaarsen en waxinelichtjes (in 1994 werden er zo'n 5000 opgestoken) en devotionalia. In een schrift kunnen bezoekers hun intenties optekenen. Verschillende intentieboeken zijn reeds vol geschreven; ook worden losse intenties op briefjes geschreven en in holten van het beeld gestoken.
- Anno 2020 wordt de kapel nog altijd bezocht en wordt Maria nog actief om bijstand ingeroepen.
↑ top
Materiële cultuur - Noveenkaarsen zijn verkrijgbaar.

Devotioneel drukwerk
- 1 Een kleurenfoto (1994; 8,5 x 13 cm) van het Mariabeeld was in 1996 in de kapel te koop; 2 in 1997 was een gedrukte kleurenansichtkaart verkrijgbaar met op de voorzijde zes fototjes en de tekst 'Maria van Liefde Rips N-Br.' en op de achterzijde het adres en het bovengenoemde gedicht (Arnhem: Jos-Pé print, ca. 1997).
↑ top
Bronnen en literatuur Archivalia: Bakel en Milheeze, administratief archief: bouwaanvraag kapel.
Literatuur: Janny Meijer, 'Ripse familie bouwt kapel in tuin', in: Eindhovens Dagblad, 24 juli 1993; Esther van Riesen, 'Ripse huisvrouw bouwde kapel in opdracht van Maria', in: De Gelderlander, begin mei 1994; Erik Vink, 'Nog altijd bidt men bij Maria van Liefde', in: Eindhovens Dagblad, 20 augustus 1994; Monique Crooijmans-Peters, 'Mariaverschijning bij loonwerksvrouw maakt Rips tot jongste bedevaartsplaats van Nederland', in: Voortrekker 7 januari 1995; De Korhoen voor Bakel, Milheeze en Rips 23 (17 maart 1995) nr. 11; Ad de Koning, 'Bernard Ploegmakers: De Peel-kenner uit De Rips', in: Eindhovens Dagblad, 8 mei 2017 [https://www.ed.nl/gemert-bakel/bernard-ploegmakers-de-peel-kenner-uit-de-rips~ad6b779c/].
Overige bronnen: KDC BiN-dossier De Rips; Meertens Instituut volkskundige vragenlijst 64a (1993); opnamen van kapel en zieneres in de uitzending van KRO's Kruispunt op 7 mei 1995; opnamen van kapel en zieneres in Vara's Spijkertijd van 11 maart 1995.

↑ top
  naar het KDC, voor aanvullingen en commentaar.