- Op de helling van een van Nederlands bekendste heuvels, de steile Cauberg, werd in 1924 door pastoor Hermans een perceel gemeentegrond, gelegen tegenover het klooster van de paters van de HH. Harten van Jezus en Maria, geschikt bevonden voor de aanleg van een Lourdesgrot. Het was niet alleen de bedoeling om de grot op ware grootte weer te geven, maar ook de later te Lourdes gegroeide situatie met onder meer de sacristie, de piscines en zelfs de kerk boven de grot te reconstrueren. In maart 1925 zond pastoor Hermans de Maastrichtse ingenieur J. de Ras naar Lourdes om metingen te verrichten. Aanvankelijk was men van plan als eerste fase het benedengedeelte van de grot naar het voorbeeld van Lourdes te maken. Op 23 december 1925 verwierf het kerkbestuur het terrein en op 17 januari 1926 begon de aanleg van de Lourdesgrot. Twee paters hadden in het begin de leiding bij de bouw, eerst Everhard Molengraaff ss.cc. en na diens vertrek medebroeder Jerôme Koolen. Deze laatste maakte te Lourdes een gipsmodel van de grot. Daar pater Koolen niet te Valkenburg woonachtig was, had hij architect L. Rauscher aanwijzingen gegeven om enig toezicht bij de bouw te houden. Vanaf februari 1927 begeleidde beeldhouwer-bouwkundige J. Eymael de bouwactiviteiten.
- In de zomer van 1928 kwam de eigenlijke grot gereed met een breedte van ongeveer 40 meter, een hoogte van 17 en een diepte van 8 meter. Toen in januari 1929 de voor de grot gelegen moestuin van de paters van de HH. Harten gekocht kon worden, legde men op dat terrein de toegangstrappen en de ziekenweg naar de grot aan. Ook de M-weg, in de vorm van de letter M(aria), begon gestalte te krijgen. Het is een weg over de helling, rechts van de grot, maar op een kleinere schaal dan in Lourdes.
- Tegelijkertijd werd een houten keet gebouwd voor de verkoop van devotionalia. Nog in 1929 werd links van de grot de sacristie gebouwd (architect S. Dings), die uit vier ruimtes bestaat. De eerste ruimte is uitgehouwen in de berg en diende voor voorwerpen die niet aan bederf onderhevig zijn zoals werktuigen en flessen, de tweede was de kaarsenkamer, de derde de eigenlijke sacristie, de vierde het zgn. panorama, waar men door stereoscopen Lourdes en omgeving kon bewonderen. Verder kwam een grote kaarsenstandaard bij de grot te staan, identiek aan die te Lourdes.
- Om de kosten van het betegelen van het plein voor de grot te bestrijden werden 10.000 kartonnen 'tegeltjes' te koop aangeboden voor 25 cent (11 x 11 cm; tekst: 'Steen No... geplaatst op den vloer voor de Lourdesgrot te Valkenburg (L.) door... / Joseph Crolla Jr., El. Drukkerij Valkenburg L.'). Sinds 1930 staat een bronzen offerstok op het plein voor de grot, naar het model van die te Lourdes (tekening J. Koolen; uitvoering atelier Kersten, Maastricht). In plaats van een altaar van mergel kwam er een houten exemplaar, afgeschermd door een ijzeren hekwerk (tekening J. Koolen; uitvoering A. Goessens, Aubel, B.). De stenen preekstoel stamt eveneens uit 1930.
- Vier levensgrote terracotta engelenbeelden kregen een plaats op het terrein bij de grot, zoals te Lourdes (atelier Billaux-Grossé, Brussel). Bij de trap aan de straatzijde stond rechts Raphaël, links Gabriël. Michaël kreeg met opzet een plaats meer naar rechts in de richting van Valkenburg, waar onder invloed van het toerisme op allerlei gebied gevaar dreigde. Een vierde engel stond bij de M-weg, het geloof voorstellend. Langs de M-weg werd een ijzeren hek aangebracht (tekening J. Koolen; uitvoering A. Goessens) als balustrade ter beveiliging van de bezoekers van de mogelijk boven de grot te bouwen kerk. Met het oog op dit (nooit uitgevoerde) plan kocht men in 1932 de grond boven de grot. Boven de M-weg werden sparren geplant, zodat er altijd een groene achtergrond zou zijn. Bij deze sparren was het begin van de (evenmin uitgevoerde) kruisweg gepland. In 1931 werd links voor de grot het voormalige koetshuis van Villa Alpha, de 'remise', ingericht voor de verkoop van devotionalia. 
- Te Lourdes staat een lichtkruis op de Pic de Jer. In Valkenburg was er eveneens sprake van om boven de grot een lichtkruis te plaatsen. Het plan ging echter niet door daar men verwachtte dat het een verstorende werking op het zicht op de grot zou hebben. Omstreeks 1932 werd een 8 meter hoog lichtkruis op de Wilhelminatoren geplaatst (205 m boven A.P.).
- In 1950 werd een nieuw marmeren altaar in de Lourdesgrot geplaatst in de stijl van het toenmalige altaar te Lourdes. Het was een votiefgeschenk van de Valkenburgse bevolking voor de bescherming in oorlogstijd. In dat jaar werd als eerste het lichtkruis hersteld. Voor het onderhoud van dit kruis zorgt de stichting: 't Kruus op d'n Tore. In 1968 kregen de M-weg, de sacristie en de toegangstrappen met de engelenbeelden een onderhoudsbeurt. In 1990 vond een algemene restauratie van de grot plaats voor 150.000 gulden. In 1995 kwam een moderne winkel in devotionalia in de plaats van de oude remise (kosten: ⨍100.000). Deze winkel werd op 5 mei 1996 ingezegend en ontving bij die gelegenheid de naam 'De Bron'. De opbrengst van de verkoop is bestemd voor het verdere onderhoud van de grot.
- In de loop van de jaren verdwenen de engelenbeelden en raakte de M-weg onbegaanbaar. Verder ontstonden er kleine verschillen met de grot van Lourdes, zoals de afwijkende locatie van de moderne altaartafel.
- In het dorp lag aan het Monumentplein een hotel 'Lourdes'.
 

- Zie over O.L. Vrouw van Lourdes ⟶ Cadier en Keer, O.L. Vrouw van Lourdes.
- Het beeld van Valkenburg, afkomstig uit Lourdes, is een kopie van het oorspronkelijke beeld van O.L. Vrouw te Lourdes. Het werd geschonken door de familie Diepen en arriveerde op 26 januari 1926 in Cauberg. Daags voor de allereerste meiviering, op 30 april 1926, werd het Mariabeeld in plechtige processie van de parochiekerk naar de in aanbouw zijnde grot gebracht en in een voorlopige nis in de rotswand geplaatst. Op 1 mei 1927 kreeg het Mariabeeld zijn definitieve plaats.
- Oorspronkelijk stond er bij de Valkenburgse grot geen beeld van Bernadette, evenmin als te Lourdes. De heiligverklaring van Bernadette in 1933 was aanleiding om in 1934 bij gelegenheid van het 40-jarig priesterfeest van pastoor Hermans een beeld van de H. Bernadette als non (ontwerp J. Koolen; atelier Linssen, Venlo) te laten vervaardigen. Dit werd terzijde van de sacristie geplaatst.
 

Begin
- De geschiedenis van de Lourdesverering in Valkenburg begint met het pastoraat van M.E. Sarton (1901-1922). Als kapelaan te Maastricht (1875-1895) had hij al blijk gegeven van een grote verering van O.L. Vrouw van Lourdes (⟶ Cadier en Keer). Zijn grote wens was om een Lourdesgrot in zijn parochie te bouwen. Sarton vond daarvoor echter geen geschikte locatie. Dit had vooral te maken met het feit dat sinds 1910 de familie Diepen een kopie van romeinse catacomben te Valkenburg liet aanleggen, zodat alle aandacht uitging naar de bouw van dit monument. Pas onder het pastoraat van zijn opvolger, W. Hermans, zou zijn wens worden gerealiseerd. De Valkenburgse geestelijkheid verwachtte van de bouw een 'zedelijk voordeel' voor de parochianen, waarbij men dacht aan de morele gevaren die konden ontstaan door het drukke toeristenverkeer ter plaatse alsook door de opkomende mijnindustrie in de omgeving. In De Nieuwe Koerier van 1930 werd het als volgt verwoord:

'Marialogie in Valkenburg; 't was strategisch 'n verovering van het schoonste uitzicht boven Valkenburg, toen de gemeentelijke Couberg bemachtigd en in een Lourdesgrot werd herschapen. Dat bemachtigen en het herscheppen en 't koopen van belendende perceelen, leek ook apologetische strategie: de Mariaverering kon aldus openlijk aan andersdenkend Nederland getoond worden.'

Met dat laatste werd vooral het grote aantal toeristen bedoeld dat elk jaar vanuit geheel Nederland Valkenburg aandeed. Alle bezoekende groepen toeristen werden dan ook door de pastoor ter plekke geïnstrueerd over 'de waarheid over de katholieke Mariologie'.
- Op 30 april 1926 werd het Mariabeeld in de nog in aanbouw zijnde grot geplaatst. De daaropvolgende zondag trokken reeds de eerste-communicantjes met brandende kaarsen van de parochiekerk naar de grot; sindsdien bleef dit een jaarlijks terugkerend gebruik tot ongeveer 1965. Op 8 december had de eerste lichtprocessie plaats, zoals deze te Lourdes gedurende het seizoen nog steeds iedere avond gehouden wordt. Te Valkenburg was dit jarenlang het geval bij gelegenheid van de Mariafeesten.
- In 1927 arriveerden de eerste georganiseerde bedevaarten, een groep van het Blindeninstituut te Grave en een vertegenwoordiging van de R.K. Werkliedenbond uit Heerlen. Reeds in 1928 was in geheel Nederland de Valkenburgse Lourdesgrot bekend. Dit blijkt uit een opgave van de augustusbedevaarten die dat jaar werden gehouden: de Roomsche reisvereniging uit Den Haag, het koor van de Rozenkranskerk uit Rotterdam, de studentenclub St. Laurentius uit Venlo, de collectanten van de St. Vitusparochie uit Hilversum en het zangkoor van de St. Bonifatiusparochie uit Alphen aan den Rijn. In de jaren dertig organiseerde het bisschoppelijk college van Sittard zijn jaarlijkse schooluitstap eveneens naar ⟶ Wittem en Valkenburg. In de zomermaanden was er bij de grot tot in de jaren vijftig iedere zondagochtend een mis en in de namiddag een lof.
- De eerste ziekenwijding schijnt reeds in 1929 te zijn gehouden, al wordt die van 15 augustus 1930 officieel als de eerste beschouwd. Bij zo'n ziekenviering trok vanuit de parochiekerk een kleine sacramentsprocessie naar de grot, waar een lof met preek volgde; elke zieke ontving de zegen zoals te Lourdes. In 1930 waren er naast ongeveer 200 zieken minstens 7000 gelovigen aanwezig. In 1931 hadden er twee ziekenzegeningen plaats, een op 17 mei, uitgezonden door de KRO, en een op 15 augustus. In de eerste jaren kwamen er ook zieken van buiten Limburg, later enkel uit Limburg; aan het einde van de 20e eeuw voornamelijk uit Valkenburg en omgeving. Het hoogste aantal zieken telde men in 1953, ongeveer 300; anno 1998 was het een vijftigtal.
- Er is een overzicht bewaard gebleven van pelgrimsgroepen in de maand augustus 1938: Hasselt (B) (200 deelnemers), Gent (B) (100), Maastricht (200), Brussel (100), Maastricht (100) en (120), Heerlen (100), Eindhoven (300), Sittard (100), Amsterdam (200). Het aantal bezoekers uit België is opvallend. Een van de bekendste bezoekers van 1938 was de wereldkampioen wielrennen, de Italiaan Gino Bartali. Op 17 mei 1936 wijdde de Valkenburgse parochie zich bij de Lourdesgrot toe aan O.L. Vrouw. Rond 1930 werd Lourdeswater uit de bron te Lourdes in tanks van 1000 liter aangevoerd, maar daar is anno 1998 nauwelijks meer vraag naar.

Oorlogstijd
- Het jaar 1939 stond in het teken van de oorlog. Van 1 tot en met 7 september werd daarom bij de grot een massale bidtocht gehouden. Op zondag 3 september verklaarden Engeland en Frankrijk de oorlog aan Duitsland. Op dezelfde dag ging een 'bidweg' van 3000 mensen door Valkenburg naar de Lourdesgrot. Toen op 7 september de processie de Cauberg optrok, kwam een uit zijn versnelling geschoten vrachtwagen in razende vaart de Cauberg af, maar er viel geen enkel slachtoffer. Een driedaagse dankprocessie werd georganiseerd. De maand oktober werd ingezet met een driedaagse bidprocessie naar de grot. Toen ook Nederland bij de oorlog betrokken raakte werden openbare processies verboden. Men trok voortaan in kleine groepjes naar de Lourdesgrot om bijvoorbeeld een noveen te houden voor een bepaalde intentie. Toch hadden tijdens de oorlog ook geloofsmanifestaties plaats, bijvoorbeeld de mannen- en de vrouwennovenen aan het begin van de meimaand. Gedurende negen dagen stond het plein voor de grot dan vol met mannen, vervolgens negen dagen met vrouwen. Een groepje mannen en vrouwen bad vanaf die tijd iedere avond de rozenkrans bij de Lourdesgrot, een nog steeds bestaand gebruik. Tijdens de oorlog werden 's middags bij de grot speciale kinderbidwegen georganiseerd voor de schoolkinderen. Op Mariafeesten droeg de pastoor een plechtige mis op aan de grot en trok men in processie over de versierde M-weg, al was het vanwege de omstandigheden geen lichtprocessie.
- Boven op de Cauberg werden op 6 september 1944 de verzetsstrijders J. Coenen uit Simpelveld en J. Francotte uit Vaals geëxecuteerd. In 1958 verrees ter plekke het Limburgse verzetsmonument, toegewijd aan 'O.L. Vrouw van de Duik' (architect J. Huysmans, Maastricht; inrichting graficus H. Levigne, Maastricht). Ieder jaar wordt op de eerste zondag in september een mis bij de Lourdesgrot opgedragen, gevolgd door een stille tocht naar het verzetsmonument. De meimaand van 1945 begon met de mannennoveen die eindigde op 9 mei, de dag van de beëindiging van de oorlog voor geheel Europa. De daaropvolgende vrouwennoveen was één grote dankzegging.

Jaren vijftig
- De processies werden na de oorlog hervat. Op 12 augustus 1949 werd de eerste Limburgse misdienaarsdag, met 1300 deelnemers, georganiseerd bij de Valkenburgse grot. In 1951 vierde men het zilveren jubileum van de grot. Een volle aflaat werd op 15 augustus en 8 december door paus Pius XII voor zeven jaar verleend op de gewone voorwaarden aan alle gelovigen, die de rozenkrans aan de Lourdesgrot baden met een gebed tot intentie van de paus. Het volgend overzicht illustreert de verering bij de grot in 1954: 3 september: missie-zelatricen uit de dekenaten Gulpen, Meerssen, Maastricht en Wyck (600); 7 september: verzetsherdenking (500), 's middags: jonge boeren en boerinnen, Meerssen (300); 8 september: congres Nederlandse R.K. Kleermakerspatroons (300), 's avonds lichtprocessie (500); 13 september: congres congregatie H. Familie uit de dekenaten Gulpen, Meerssen, Maastricht en Wyck (750). - Eveneens in 1954, het Mariajaar, werd de grot geïllumineerd met een grote letter M in blauw en bekroond door een gele kroon. De speciale aflaten die door de paus in het Mariajaar waren verleend kon men ook te Valkenburg verdienen. Op 23 mei werd een Mariadag te Valkenburg georganiseerd voor 1200 jongeren boven de 17 jaar uit de dekenaten Gulpen en Meerssen. Het programma luidde: om 8.30 uur in processie vanuit Oud-Valkenburg of Geerlingshof naar de Lourdesgrot; om 10.00 uur de hoogmis; van 11.30 tot 13.00 uur lunch; om 13.30 uur openluchttheater; om 16.30 uur processie naar de Lourdesgrot met sluitingslof. In het openluchttheater hield Lambert Hollewijn een toespraak over 'Persoonlijkheid'. De Speelgroep Limburg onder leiding van Gabriël Beckers voerde 'Magnificat' op, dat samengesteld was door Paul Haimon. De Meerssener Nachtegalen zorgden voor de muzikale omlijsting. Op 12 september werd een soortgelijke Mariadag georganiseerd voor 1200 meisjes van 12 tot 17 jaar. Bij die gelegenheid voerden jongeren uit Schimmert 'Het Prentenboek van de Rozenkrans' van de hand van Herman Dievendal op in het openluchttheater. Begin 1968 trok pastoor A. Welters, die dertig jaar de Lourdesverering had gestimuleerd, zich terug.
- In de jaren zeventig raakte het stil rond de grot, maar vanaf de jaren tachtig namen de individuele bezoeken weer toe. In het toeristenseizoen kwamen er aan het einde van de 20e eeuw 200 à 300 personen per dag. In het eerste intentieschrift (1992) werden in 15 talen gebedsintenties opgetekend. Nog altijd vinden enkele gezamenlijke vieringen bij de grot plaats. Vijf keer per jaar wordt er een mis opgedragen: bij de opening en de sluiting van de meimaand, op 8 september, op de zondag bij 15 augustus bij gelegenheid van de ziekenzegen en op de eerste zondag van september vanwege de herdenking van de doden van het Limburgse verzet. In 1999 werd na de ziekenzegening voor het eerst ook (weer?) de kruidwis ('kroedwusj') gezegend. Dit is een soort boeket samengesteld uit zeven kruiden en planten die na zegening bescherming moeten bieden tegen ziekten en onweer. Vanuit de parochie O.L. Vrouw van Altijddurende Bijstand wordt op de eerste zondag van oktober een lichtprocessie naar de grot gehouden. Van begin mei tot eind september wordt om 20.00 uur dagelijks de rozenkrans bij de grot gebeden en tijdens de rest van het jaar in de kerk van O.L. Vrouw. Jaarlijks worden vanuit Twente twee bedevaarten naar Banneux georganiseerd. De bedevaartgangers overnachten onderweg te Valkenburg en houden een Mariaoefening bij de grot.
- Ten tijde van de coronacrisis, op 30 mei 2020, functioneerde de filiaal-Lourdesgrot als alternatief voor Lourdes. De grote meibedevaarten (ca. 1500 personen) naar het Franse heiligdom konden niet doorgaan. Bisschop Harrie Smeets van Roermond droeg daartoe een mis op bij de grot die live werd uitgezonden via het Youtubekanaal van het 'Huis voor de Pelgrim' (www.huisvoordepelgrim.nl), op het tijdstip waarop normaal gesproken de sacramentsprocessie in Lourdes zou starten (17.00).

Devotioneel drukwerk
- Prentjes: 1 devotieprentje in kleur met een tekening van de Valkenburgse Lourdesgrot met biddende kinderen op de voorgrond (10,5 x 7 cm; Gebrs. van Aelst, 1937; E.v.A. nr. 79; gesigneerd: Jeanne Hebbelynck); 2 devotieprentje met het Mariabeeld van de Valkenburgse Lourdesgrot; beneden: de plaats Valkenburg; keerzijde: 'Gebed voor de vrede' (10,3 x 7 cm; [1940-1945]; gesigneerd J. Linssen).
- Bedevaartvaantjes: 1 vaantje in veelkleurige steendruk met de naam 'Valkenburg (L.)' en de afbeeldingen Wilhelminatoren, Lourdesgrot, Catacomben, de Ruïne, R.K. Kerk, de Kluis, De Drie Beeldjes (25 x 43 cm; Maastricht: Graphische Kunstinrichting Gebrs. van Aelst, 1939]). 2 linnen vaantje in kleurendruk met rechts de naam: 'Valkenburg'; daarnaast voorstellingen in een cirkel: Valkenburgse Lourdesgrot en O.L. Vrouw Onbevlekt Ontvangen (20 x 34 cm; gesigneerd: S [Ubach over Worms: Gebrs. Simons C.V., 1963]).
- Ansichtkaarten: 1 serie van minimaal zes in bruin gedrukte ansichtkaarten van (onderdelen van) het grotcomplex ('Foto Sohl Maastricht'), ca. 1926; 2 zw-kaart van grot, banken en preekstoel, echte agfafoto, ca. 1929; 3 zw-kaart van een ronde detailfoto van de grot omgeven door een bloemenkrans en separaat rechts het Mariabeeld, met de tekst 'Groeten uit Valkenburg', ca. 1950; 4 zw-kaart met twee in elkaar overlopende foto's van het beeld in de grot en van het dorp Valkenburg, met de tekst 'Valkenburg (L) - Maria Beeld Lourdesgrot' (Valkenburg: Ph. van de Heuvel-Lemmens, ca. 1950?; coll. D. Gooren); 5 kaart in kleur van de grot (Valkenburg: Drukkerij Crolla, ca. 1995).
- Divers drukwerk: 1 folder met 'Lof': p. 1: tekening en tekst: 'De Valkenburgsche Lourdes-grot' (gesigneerd: Jos. Eymael 1927); p. 2-4: Adoro te, Salve regina, preek, U rozenkrans bemin ik, Tantum ergo, Te Lourdes op de bergen (15 x 9,7 cm; Valkenburg: Druk Pluymaekers; z.j.); 2 folder in Nederlands, Duits en Frans met de tekst: 'Lourdesgrot Valkenburg / Elken Zondag wordt aan de Lourdesgrot een H. Mis opgedragen en 's namiddags Lof gehouden / Bij tijdige aanvrage kan voor pelgrims eene godsdienstoefening aan de Grot plaats hebben / Vanaf 1 Juli wordt de laatste H. Mis in de parochiekerk te 11 uur opgedragen' (21 x 14 cm; z.d., z.j.); 3 folder van de ziekenzegening: p. 1: afbeelding en tekst: 'Lourdesgrot Valkenburg / Gebeden en gezangen tijdens de ziekenzegening'; p. 2-3: Aanroepingen; p. 4: Tantum ergo, O Reinste der schepselen (14 x 9,4 cm; Valkenburg: Druk Crolla; z.j.); 4 folder met de tekst: 'Zondag 23 mei 1954 Mariadag te Valkenburg voor alle jongeren boven 17 jaar uit de dekenaten Gulpen en Meerssen' met programma (20 x 14 cm; zwart-wit; Schimmert: Drukkerij Jacobs); 5 folder met de tekst: 'Uitnodiging tot deelname aan Kringbedevaart Boerinnen en Jonge Boeren Kring Meerssen naar de Lourdesgrot te Valkenburg op Zondag 12 september 1954' en programma met het lied 'O.L. Vrouw van Lourdes' (21 x 14 cm; zwartwit; z.d.); 6 affiche met het programma van het 50-jarig bestaan van de Valkenburgse Lourdesgrot 13-15 Augustus 1976 (63 x 46 cm; zwartwit; Valkenburg: Valkdruk); 7 tekening: Lourdesgrot Valkenburg a/d Geul (40 x 30 cm; zwartwit; gesigneerd: Piet Smulders 6. '90; C [Valkenburg: Drukkerij Crolla, 1990]).

Devotionalia
- Kaarsen: in de verkoopruimte 'De Bron' was in 1998 een grote verscheidenheid aan kaarsen te koop met een afbeelding van het Mariabeeld in de grot ter plaatse, waaronder de tekst: 'Lourdesgrot / Valkenburg a./d. Geul'. Ook speciale kaarsen voor de graven op het kerkhof werden verkocht met die afbeelding. De winkel heeft zich gespecialiseerd in devotionalia met betrekking tot O.L. Vrouw van Lourdes, zodat men van een 'Lourdeswinkel' kan spreken, met onder andere medailles, sleutelhangers, magneetafbeeldingen etc. Speciale uitgaven over de eigen Valkenburgse grot waren niet aanwezig, uitgezonderd een kleine brochure van de hand van pastoor H. Jansen en enige kaarten van de grot.
- Replica: vroeger waren te Valkenburg replica-Lourdesgrotjes in mergel verkrijgbaar, aldaar vervaardigd. Er bestaan verder nog twee maquettes van de grot te Lourdes, een van de hand van pater J. Koolen, een andere van J. Eymael. Over de verdere verkoop van devotionalia in het verleden is weinig bekend, maar deze zal, zeker in een toeristenplaats als Valkenburg, aanzienlijk zijn geweest.
 

Archivalia: Valkenburg aan de Geul, parochiearchief van de HH. Nicolaas en Barbara en het archief van de Stichting Lourdesgrot Valkenburg.
Literatuur: Jac. van de Peyl, De Valkenburgsche Lourdesgrot (Valkenburg: druk. L. Pluymaekers, 1927) p. 1-40; [Von einem unbekannten Soldaten aus der Muttergottes Freischar = Jac. van de Peyl], Die Valkenburger Lourdes-Grotte und ihre Entstehung (Valkenburg: druk. L. Pluymaekers, 1928) p. 1-40; 'Lourdesgrot', in: Nieuwe Koerier. Maas- en Roerbode, 14 februari 1928; 'Mariologie in Valkenburg', in: De Nieuwe Koerier, 7 augustus 1930; H. Mertens e.a. ed., Bisschoppelijk College St. Jozef Sittard 1932-1933, 3 (1933) p. 7-8; H. Mertens e.a. ed., Jaarboek Bisschoppelijk College St. Jozef Sittard 1933-1934, 4 (1934) p. 7; Ad Welters, De Lieve Vrouwkes van Limburg (Maastricht/Vroenhoven: Gebrs. van Aelst, 1937) p. 63-70; Ad Welters, Bijdragen tot de geschiedenis van de Parochie S.S. Nicolaas en Barbara Valkenburg, Deel IV De Valkenburgse Lourdesgrot (Valkenburg: L. Pluymaekers, 1950) p. 147-192; [foto ziekenzegening], in: Katholieke Illustratie 65 (27 mei 1951) p. 813; Antoon van Aernsbergen, Onze gevallenen, herinneringen aan het verzet in Limburg in de tweede wereldoorlog (Maastricht: Leiter-Nijpels, 1964) p. 206-219; Jan G.M. Notten, Zevenhonderd jaar kerk in Valkenburg, Parochie H.H. Nicolaas en Barbara 1281-1981 (Valkenburg: Valkdruk, 1981) p. 80-86; E. Tielemans, Volksgeneeskunde in Limburg. Een bibliografie (Limbricht: Limburgs Volkskundig Centrum, 1986) p. 37. nr. 96; Renaat van der Linden, Mariabedevaartvaantjes, Volksdevotie op 1175 vaantjes (Brugge: Uitgeverij Tabor, 1988) p. 254; J.L.J. Wouters, Historisch overzicht van bouw- en andere aktiviteiten m.b.t. de Lourdesgrot (gestencild; Valkenburg 1992) p. 1-6; Dieter Pesch, Wallfahrtsfähnchen. Religiöse Druckgrafik (Keulen: Rheinland-Verlag, 1983) p. 402-404; H.J. Mans & A.P.M. Cammaert, Limburgse monumenten vertellen 1940-1945. Gedenktekens van oorlog, verzet en bevrijding (Maastricht: Leiter-Nijpels, 1994) p. 114-115,160; P. Post, 'Katakomben in Valkenburg. Religieus landschap tussen folly en museum', in: Ontgonnen verleden. Opstellen (...) voor L. Augustus (Maastricht: LGOG, 1996) p. 434-435; [H. Jansen], Lourdesgrot, Valkenburg A.D. Geul (Valkenburg: gestencild, z.j.) p. 1-12; W. Meulenkamp & P. De Nijs, Buiten de kerk. Processieparken, Lourdesgrotten en Calvariebergen in Nederland en België (Nieuwengein: Aspekt, 1998) p. 151-152; 'Nederland Lourdesland: Valkenburg', in: Lourdes (december 1998) p. 19; 'Zieken- en kroedwusjzegening aan Valkenburgse Lourdesgrot', in: Heuvelland Aktueel, 3 augustus 1999) p. 17; Jan G.M. Notten, De Lourdesgrot in Valkenburg. Een wonderlijk monument van Maria-devotie (Valkenburg aan de Geul: Stichting Lourdesgrot, 2003; 32 p.); Carolien Paasman, "Open de poort" ['koster' van de grot], in: Katholiek Nieuwsblad, 14 juni 2019, p. 15; Lambert Bijnens en Lambertus Moonen, Lourdesgrotten en kapellen uit de beide Limburgen en omstreken (Dorne: Bijnens, eigen beheer, 2022) p. 186-187.
Van oktober 1982 - december 1992 bestond te Valkenburg het maandblad Geulrand, met daarin onder meer in 1990 enige artikelen over de grot. De parochie geeft sindsdien ongeveer acht maal per jaar een Parochiebrief uit.
Overige bronnen: KDC BiN-dossier Cauberg; Meertens Instituut volkskundige vragenlijst 64a (1993).