Koningsbosch, H. Antonius van Padua

Cultusobject: H. Antonius van Padua Open Street Maps
Datum: Negen dinsdagen
Periode: Ca. 1860 - ca. 1914 (?)
Religieuze context: Christelijk
Locatie: Parochiekerk van O.L. Vrouw Onbevlekt Ontvangen
Adres: Prinsenbaan 130, 6104 BH Koningsbosch
Gemeente: Echt
Provincie: Limburg
Bisdom: Roermond
Samenvatting: Sedert de stichting in 1861 van het rectoraat (later parochie) Koningsbosch werden aldaar in de kerk de negen dinsdagen van Antonius gevierd. Stimulator van deze devotie was rector (pastoor) Kelleners. De negen dinsdagen trokken tamelijk veel Duitse pelgrims. Wanneer de bedevaart stopte viel niet te achterhalen, maar waarschijnlijk maakte het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog er een einde aan.
Auteur: Antoine Jacobs
Illustraties:
Topografie - Zie voor de topografie ⟶ Koningsbosch, Gotthard.
Cultusobject - Zie voor St. Antonius van Padua ⟶ Heerlen, Antoniushofke.
- In de kerk staat een gepolychromeerd houten Antoniusbeeld uit het derde kwart van de 19e eeuw. Antonius is gekleed als franciscaan. Op zijn arm draagt hij het kind Jezus.
- Anno 1999 was geen Antoniusreliek meer aanwezig.
Verering - De Antoniusverering te Koningsbosch is naar alle waarschijnlijkheid niet ouder dan de stichting van de parochie in 1861. Pastoor Kelleners had behalve voor Gotthard ook voor Antonius van Padua grote verering. Hij moedigde zijn parochianen aan Antonius eveneens te vereren. De devotie verspreidde zich en mensen uit de omstreken van Koningsbosch kwamen aldaar in de parochiekerk de negen dinsdagen vieren.
- In een annonce in de Maas en Roerbode van 1 februari 1901 staat dat de negen dinsdagen 'onder toeloop van vele Duitsche Pelgrims' gevierd werden. De Antoniusverering kreeg extra gewicht door de toekenning van een volle aflaat die op 10 december 1900 door de paus werd verleend aan al degenen die op een der dinsdagen de kerk bezoeken. Degenen die op de feestdag van Antonius de mis bijwonen in de parochiekerk, kunnen 300 dagen aflaat verdienen. In 1901 waren er elke dinsdag twee missen. Een leesmis om 8.00 uur en een hoogmis met preek om 9.30 uur ('Duitse tijd'). Na afloop van beide missen was er gelegenheid tot reliekverering. Opmerkelijk is dat de negen dinsdagen al in februari beginnen. Meestal eindigen de dinsdagen bij de feestdag van Antonius van Padua op 13 juni. Het is mogelijk dat de dinsdagen te Koningsbosch elke twee weken werden gehouden. Zeker is dit echter niet.
- Evenals de Gotthardverering kreeg ook de Antoniusverering een zware klap door de sluiting van de grens tijdens de Eerste Wereldoorlog. De Duitse pelgrims, waarvan in 1901 nog melding gemaakt werd, konden niet meer komen. Het is zeer de vraag of na 1918 de pelgrimages hervat werden.
Materiële cultuur Devotionalia
- Medailles: Koningsbosch kent devotiemedailles met op de ene zijde een afbeelding van Antonius en op de andere Gotthard.

Bronnen en literatuur Archivalia: Roermond, bisdomarchief, [J.P.H.M. Rouwet]: 'Inventaris van het kerkelijk kunstbezit van de parochie O.L.Vrouw Ontvangen te Koningsbosch' (Roermond 1975).
Literatuur: E. Huisman, De parochie Koningsbosch: haar geboorte en groei (Sittard: Alberts, 1981) p. 13.
Overige bronnen: KDC BiN-dossier Koningsbosch-Antonius van Padua; Bonn, Volkskundliches Seminar: Fragebogen zur rheinischen Volkskunde 1931, 1934, formulier Langbroich.

  naar het KDC, voor aanvullingen en commentaar.