Valkenswaard, O.L. Vrouw; Vrouwe van Alle Volkeren / Moeder van Alle Mensen; Agatha |
||
Cultusobject: | O.L. Vrouw; Vrouwe van Alle Volkeren / Moeder van Alle Mensen; Agatha | Open Street Maps |
---|---|---|
Datum: | 4 juni, 25 September; gehele jaar | |
Periode: | 1999 - heden | |
Religieuze context: | Christelijk | |
Locatie: | Mariakapel onder de titel ‘Vaders huis is moeders toevlucht’ | |
Adres: | Brugseheide 12, 5556 XW Valkenswaard | |
Gemeente: | Valkenswaard | |
Provincie: | Noord-Brabant | |
Bisdom: | 's-Hertogenbosch | |
Samenvatting: |
Vereerders uit Nederland, Duitsland en vooral België bezoeken sinds 1999 de in dat jaar gebouwde Mariakapel bij de woning van een gestigmatiseerde zieneres, een in 2002 overleden papoeavrouw, in het Brabantse Valkenswaard. Zij heeft van de (Amsterdamse) Vrouwe van Alle Volkeren, die zich bij Agatha presenteerde als de ‘moeder van alle mensen en van het individu’, veel boodschappen gekregen met daarbij als belangrijkste ‘opdracht’ de bestrijding van bestaande abortuspraktijken. Door de tijdelijke sluiting van het heiligdom (2005-2010) zijn de bezoekersaantallen teruggelopen. Een kleine kern van vereerders blijft er actief. |
|
Auteur: | Peter Jan Margry | |
Illustraties: | ||
Topografie |
- Het woonhuis van Martien G.J.C. van der Palen (* 29 maart 1943) en zieneres Agatha Molki, zijn in 2002 overleden vrouw, is gelegen aan de Brugse Heide ten zuiden van Valkenswaard aan de weg richting Achelse Kluis. Op het terrein werd in 1997 met de bouw van een kapel begonnen. De kapel werd op 31 mei 1999, de feestdag van de Vrouwe van alle Volkeren, in gebruik genomen. Het is een eenvoudige rechthoekige houten ruimte, voorzien van een ca. zeven meter hoge toren die voorzien is van de tekst ‘Vaders huis is Moeders toevlucht’. |
|
Cultusobject |
- De verering gaat uit naar Maria onder de titel en verbeelding van de Vrouwe van Alle Volkeren, zoals zij in Amsterdam is verschenen. De eerste keer dat Agatha een verschijning had, geleek deze op de Vrouwe van Alle Volkeren, als ‘moeder van het individu en van alle volkeren’ ofwel ‘Moeder van Alle Mensen’. Haar beeltenis was in Valkenswaard reeds bekend, aangezien in 1999 een kopie van het schilderij een tijdlang een prominente plaats heeft ingenomen bij de plaatselijke gebedsgroep. Tijdens een gebedsbijeenkomst herkende Agatha haar verschijning van Maria als die van het schilderij. - Op basis van de verschijningen aan Agatha is in 2001 een nieuw schilderij in de vorm van een icoon gemaakt door Maria van de Hoogen. Hoewel de kleurstelling niet geheel correct is naar de verschijning (mantel te blauw en kleed te crèmekleurig), heeft de Vrouwe aan Agatha gezegd dat ze de afbeelding ‘mooi’ vindt. De kroon in de vorm van een schip en de wereldbol zijn evenmin conform de verschijning. In het Pidgin en het Nederlands is de volgende tekst op de icoon aangebracht: ‘Ik ben jouw moeder en de moeder van alle mensen’. - Het reizende Amsterdamse kopieschilderij heeft een plek aan de rechtzijwand van de kapel gekregen, eronder staat verder nog een uit hout gesneden beeldje (ca. 50 cm hoog) van de Amsterdamse Vrouwe van de hand van een anonieme Limburgse kunstenaar. - Als zieneres en gestigmatiseerde fungeerde Agatha tegelijk als devotioneel intermediair en als cultusobject. De katholieke Agatha van der Palen werd als Raphaella Agatha Molki Kindua op 4 juni 1951 om 14.00 uur als lid van de Siago-stam binnen het gebied Kwalgkenigle in het gehucht Irugl (parochie Denglagu) aan de voet van Mount Wilhelm in Papua New Guinea geboren. Als jonge vrouw moest Agatha dagelijks haar zieke grootmoeder dragen en verzorgen. In die jaren kwam zij in contact met de lekenmissionaris Martien van der Palen, die sinds 1965 betrokken was bij de Missionarissen van het Goddelijk Woord (SVD) in het binnenland van Papua New-Guinea. Hij nam er ook pastorale taken voor zijn rekening en was daar 17 jaar actief. Als bouwkundige realiseerde hij daar ook diverse kerken en scholen. Van der Palen zag tijdens zijn werk dat het jonge meisje Agatha zeer zorgzaam voor haar moeder was, hetgeen indruk op hem maakte. In 1970 trouwde hij met haar. Ze kregen zes kinderen en adopteerden er later in Nederland nog eens vijf van een overleden broer. Vanwege het verlopen van zijn visum dienden ze in 1979 het land te verlaten en kwamen ze terecht in het Limburgse Grashoek. Vandaaruit verhuisden ze in december 1994 naar Van der Palens geboorteplaats Valkenswaard. Op 19 mei, Pinksteren, 2002 stierf Agatha op 50-jarige leeftijd aan een hersenbloeding te Valkenswaard. Ze ligt begraven op de algemene begraafplaats van Valkenswaard. |
|
Verering |
- De oorsprong van de cultus ligt in de samenkomsten van de Valkenswaardse gebedsgroep die in het voorjaar van 1995 onder leiding van de gepensioneerde Valkenswaardse huisarts Paul Schulte (tevens huisarts van Agatha) waren gestart. Hij wijdde zich binnen de gebedsgroep geheel aan Maria en de aartsengel Rafael. Deze groep was in 1998 naar het heiligdom van de Vrouwe van Alle Volkeren in → Amsterdam gegaan en had er een replicaschilderij verworven dat vervolgens binnen de gebedsgroep ging circuleren. Eens, toen het schilderij in zijn huis was geplaatst, was Van der Palen ’s nachts wakker geworden en had hij gezien dat Agatha haar bed had verlaten en voor het schilderij lag te slapen. De volgende dag was ze genezen en kon ze weer lopen. |
|
Materiële cultuur |
Devotioneel drukwerk - Brochures: 1 [Martien van der Palen], De getuigenis van een zieneres (Valkenswaard: Stichting Kapel, 1999; 40 p. A4-formaat in fotokopie met kleurenillustraties; lopende tot 31 december 1999); 2 [Martien van der Palen], De getuigenis van een zieneres (Valkenswaard: Stichting Kapel, 2000; 7 p. A4-formaat in fotokopie, met kleurenillustraties; lopende tot 25 juni 2000); 3 [Martien van der Palen], De getuigenis van een zieneres (Valkenswaard: Stichting Kapel, 2002; 40 p. A4-formaat in fotokopie met kleurenillustraties; = nieuwe versie van 1 + 2 en nieuwe foto’s; lopende tot 24 december 2001); 4 Moeder voor het leven. Kiem voor Ommekeer. Tweemaandelijks tijdschrift 1 (januari-februari t/m september-oktober 2000) 4 afleveringen (alles wat verschenen is); 5 De getuigenis van een Zieneres (Valkenswaard: Stichting Kapel, z.d. [2003?], 94 pp.). - Prentje: driedubbelgevouwen prentje (9,5 x 14 cm) met op de voorzijde een kleurenfoto van het schilderij van M. van Galen van een zwarte moeder met kind en daaronder de tekst ‘moeder van het leven’, aan de binnenzijde een tekst over Agatha, een kleurenfoto van haar stigmata en een gebed (Berkel-Enschot: Apostolaat voor het Leven, ca. 1999). |
|
Bronnen en literatuur |
Archivalia: Gemeente Valkenswaard, dossier bouwvergunning. Literatuur: Wachter, hoe ver is de nacht? (Den Haag: gestencilde brochure Van Dijk, augustus 1999); Joris van Casteren, ‘Bloedmadonna’, in: De Groene Amsterdammer, 123 (29 September 1999) p. 8-9; [Agatha/Valkenswaard], in: Eindhovens Dagblad, 23 oktober 1999; Jeanny Wouters-Bekkers, Ons Lief Vrouwken in de Kempen (Baarle Nassau: Thuis in Communicatie, 1999) p. 75-79 (hoofdstuk: ‘Kapel in aanbouw in Valkenswaard’); ‘Levensgrote kruisweg in Valkenswaard’, in: Eindhovens Dagblad, 8 juli 2000; ‘Inzegening kruisweg’, in: Moeder voor het leven. Kiem voor Ommekeer. Tweemaandelijks tijdschrift 1 (september-oktober 2000) nr. 4, p. 3-4; Mark Waterinckx, ‘Een gestigmatiseerde in Valkenswaard?’, in: AVÉ Nieuwsbrief over actuele verschijningen 2,1 (maart 2002) p. 6-7; Christian Parmentier, ‘Apparitions de la Dame de tous le Peuples à Valkenswaard (Pays Bas)’, in: Stella Maris nr. 379 (maart 2002) p. 8-10; Christian Parmentier, ‘Erscheinungen der Frau aller Völker in Valkenswaard (Niederlande)’, in: Maria Heute 34 (juli/augustus 2002) p. 19-21; Hans Kooger, ‘De Vrouwe van alle Volkeren in Valkenswaard’, in: Devotionalia 21 (oktober 2002) p. 196-197; Hans Kooger, ‘De Vrouwe van alle Volkeren in Valkenswaard (2)’, in: Devotionalia 22 (april 2003) p. 74-75; Peter Jan Margry, ‘Global Network of Divergent Marian Devotion’, in: Christopher Partridge ed., Encyclopedia of New Religions: New Religious Movements, Sects and Alternative Spiritualities (Oxford: Lion Publishing, 2004) p. 98-102 (vermelding); John Bird, Fountain of Life (Great Wakering: McCrimmon Publishing, 2008; 124 p.) on Lady of All Nations, Agatha and abortion. Overige bronnen: KDC BiN-dossier Valkenswaard. Videoband met de verschijningen van Maria aan Agatha, duur: 65 minuten; videoband van de begrafenis van Agatha in 2002 (eigen productie Van der Palen); Url’s: www.apotres.amour.free.fr; mondelinge informatie op 23 mei 2003 van Martien van der Palen; op 22 mei 2003 van pastoor-deken Willy Schaar van de Nicolaasparochie te Valkenswaard en van Paul Schulte te Valkenswaard; op 9 januari 2007 van dhr. H. Pieters, Gemeente Valkenswaard. |
|
naar het KDC, voor aanvullingen en
commentaar. |