Kasteren, Antonius Abt |
||
Gediskwalificeerd: | ja | |
---|---|---|
Cultusobject: | Antonius Abt | |
Datum: | derde zondag van januari | |
Periode: | late middeleeuwen-1648/1794-1870/1982-heden. | |
Religieuze context: | Christelijk | |
Locatie: | Antoniuskapel in de buurtschap Kasteren onder Liempde, onder de parochie St. | |
Adres: | Vendelstraat 2, 5298 CZ Liempde | |
Gemeente: | Boxtel | |
Provincie: | Noord Brabant | |
Bisdom: | 's-Hertogenbosch | |
Samenvatting: |
Oude cultus in het buurtschap Kasteren onder Liempde rond Antonius Abt. Al in de late middeleeuwen bezochten met name familieleden van pestlijders de St. Theuniskapel op het goed Slophoos. De kapel werd kort na 1651 afgebroken, maar in 1794 opnieuw herbouwd. Rond 1870 werd de houten kapel wederom afgebroken. In 1982 werd de Theuniskapel opnieuw opgebouwd. Tegenwoordig houdt men te Kasteren op de derde zondag van januari weer een Antoniusviering. Van een bedevaart was echter geen sprake. |
|
Auteur: | Jeroen van de Ven | |
Illustraties: | ||
Topografie |
- Reeds in de late middeleeuwen stond op een plaats die in de volksmond De Vier Gemalen werd genoemd een St. Theuniskapel. Deze plek bevond zich op het goed Slophoos in het buurtschap Kasteren nabij Liempde. In de volksmond heette deze kapel het ‘heilig huijske'. Na de Vrede van Munster in 1648 moest de kapel worden afgebroken. Het bedehuis moet kort na 1651 zijn gesloopt aangezien in een belastingregister van 1669 betreffende het dorp St. Oedenrode valt te lezen dat ene Pieter Lus een hoeve had gebouwd (Conincxhoeve) op Slophoos, langs het gebied in het buurtschap Kasteren ‘aen 't affgebroken St. Teuniscapelleken'. |
|
Cultusobject |
- Cultusobject is anno 1996 een bronzen Antoniusbeeld van de beeldhouwer Pierrot van Leest. Het beeld is afgeschermd door middel van een ijzeren raster. Een ouder Antoniusbeeld dat mogelijk in de vroegere kapellen kan hebben gestaan, is niet bekend. |
|
Verering |
- Het Antoniusgilde te Liempde is waarschijnlijk in het begin van de 15e eeuw ontstaan uit een veel oudere Antoniusbroederschap. De bijzondere verering voor Antonius te Liempde kan waarschijnlijk worden verklaard uit het bestaan van dit gilde. Wellicht hebben leden van dit Antoniusgilde in vroeger tijden ook de oude St. Theuniskapel gebouwd. Ofschoon de oude veldkapel in 1648 moest afgebroken, bleef het Antoniusgilde bestaan. |
|
Bronnen en literatuur |
Literatuur: J.A. Coppens, Nieuwe beschryving van het bisdom van 's-Hertogenbosch: naar aanleiding van het `Katholyk meijerijsch memorieboek' van A. van Gils, dl. 4 ('s-Hertogenbosch: Demelinne, 1843) p. 278; Acta sanctorum (...), dl. 2 (Brussel: A. Greuse, 1863) p. 471-527; L. Schutjes, Geschiedenis van het bisdom 's-Hertogenbosch, dl. 4 (St. Michielsgestel, 1873) p. 695, noot 2; Bibliotheca hagiographica latina, dl. 1 (Brussel: 1898-99) p. 99-100; Ph. van Leefdael, `Beschrijving der meierij van 's-Hertogenbosch', in: Bijdragen van het Provinciaal Genootschap van Kunsten en Wetenschappen in Noord-Brabant 2 (1908) p. 9; W.H.Th. Knippenberg, `Oude kapellen in Noord-Brabant II', in: Brabants heem. Tweemaandelijks tijdschrift voor Brabants heem- en oudheidkunde 10 (1958) p. 81; W. Heesters, `Een heylich huysken', in: Heemschild 12 (1978) p. 93-95; Kasteren, een gehucht apart. Kleine geschiedenis van een bijzonder stukje Liempde (Liempde: Stichting Kèk Liempt, 1982) p. 149-155; H. Beex, `Sint Theunis in Kasteren', in: St. Jansklokken (26 november 1982) p. 12; A.C. Jansen et al. (red.), Encyclopedie van Brabant, dl. 2 (Baarn, 1985) p. 301-302 (foto Antoniusprocessie); `"Sint Teunis met vèreke" aangeroepen', in: Brabants dagblad (23 januari 1995), verslag. Overige Bronnen: KDC: BiN-dossier Kasteren; VKVL 64a (1993). |
|
naar het KDC, voor aanvullingen en
commentaar. <<< /a> |