Verering
|
- Vanaf 1942, toen de publieke verering van de Maagd der Armen werd goed gekeurd, heeft de Matthiasparochie O.L. Vrouw onder die titel vereerd. Zo werd de verjaardag van de eerste verschijning te Banneux, 15 januari, in de parochie gevierd met een plechtige hoogmis en een speciale avondoefening. De bidweken werden er na de oorlog voortgezet, toen parochianen als soldaat naar het toenmalige Nederlands- Indie moesten vertrekken. De Zusters van het Arme Kind Jezus zorgden bij de jaarlijkse processie voor een groep, die de boodschap van de Maagd der Armen uitbeeldde. Vurig promotor van de Banneux-verering in de parochie was de geestelijke leider der Banneux-bedevaarten A.C. Theunissen (Eijsden 1906 - Maastricht 1979), kapelaan van St. Matthias 1937-1953. Zo was het niet verwonderlijk dat juist in deze parochie het verlangen ontstond om de eerste Banneux-kapel in Nederland te bouwen, te Maastricht waar de verering van O.L. Vrouw van Banneux zo leefde. In deze tijd bereikt de verering van O.L.Vrouw van Banneux haar hoogtepunt in Nederland. - De inzegening van de kapel te Maastricht geschiedde op 15 augustus 1953. Tegen zeven uur 's avonds arriveerde de grote Nederlandse bedevaart, welke die dag naar Banneux was geweest, te Maastricht. Vanaf de Maagdendries trokken de 750 pelgrims in bidtocht naar de eerste devotiekapel van de Maagd der Armen in Nederland. Heel de avond door bleef het in het kapelletje een komen en gaan van biddende mensen. Zo ook de volgende dagen. - Helaas werd het Banneuxbeeld een voorwerp van vandalisme en vormde de kleding van het beeld een gemakkelijke prooi voor vuur. In het Limburgs Dagblad van 24 augustus 1994 staat vermeld: Man richt met hamer vemielingen aan in kapel Matthiaskerk. Een van de twee Mariabeelden werd beschadigd. Van de kaarsenstandaards en bidstoelen bleef weinig over. Ook de muren van de in 1952 aan de kerk toegevoegde kapel liepen schade op. De kapel is onlangs nog voor ruim tienduizend gulden opgeknapt. Bij die opknapbeurt zal, te oordelen naar de bijgaande foto van de kapel in die krant, de inrichting zijn gewijzigd. In de nis boven het altaar staat daar een neogotisch beeld van O.L. Vrouw met Jezuskind. Het tweede Mariabeeld is op de foto niet zichtbaar; dit tweede beeld zal het beeld van O.L. Vrouw van Banneux geweest zijn en dus het beschadigde Mariabeeld. In ieder geval hoort men daarna nooit meer iets van de verering van de Maagd der Armen in de Matthiasparochie, tenzij van reacties van gelovigen die het betreuren dat deze verering verdween. Tot slot zij toegevoegd dat in 1998 in de kerkhofkapel van Heer een O.L. Vrouw van Banneux werd geplaatst, zodat de Maagd der Armen toch weer centraal in een openbare kapel in Maastricht staat.
|
Bronnen en literatuur
|
Archieven: Maastricht, gemeentearchief: parochie van St. Matthias met name 117, verder 308-313; Maastricht, Stadsbibliotheek, parochieblad voor de St. Matthijs: Van deur tot deur, 1945 - heden (niet compleet); Schinnen: familie-archief van de familie Olivers; Banneux, Banneuxarchief: Nederlands tijdschrift van Banneux: Banneux O.L. Vrouw (1945-1967; daarna tot 1997 onder andere titels). Literatuur: De monumenten van geschiedenis en kunst in de provincie Limburg. Geïllustreerde beschrijving. De Monumenten in de gemeente Maastricht I (Den Haag: Algemeene Landsdrukkerij, 1938) p. 259-278; De Maagd der Armen. De verschijningen van O.L. Vrouw te Banneux N.D. (Maastricht: Bureau Gebedsunie, 1942); P. Ploumen, De boodschap van Maria, de Maagd der Armen (Maastricht: Druk Laur Crouzen, 1945) p. 83-90; diverse artikelen in: Van deur tot deur, 7 en 21 september 1946, 1 februari 1947, 15 november 1952, 4 juli 1953, 1 augustus 1953, 5 september 1953; ‘Een heugelijke dag’, in: Banneux O.L. Vrouw 2, 7 (1947) p. 10; ‘Een sieraad...’ [= uitgave beeldje Hack], in: Banneux O.L. Vrouw, 7,7 (1952); diverse artikelen in, in: Gazet van Limburg, 22 oktober 1952, 17 november 1952; 13 april 1953; 14 augustus 1953; 17 augustus 1953; Banneux 20 jaar. Luisterrijke viering op O.L. Vrouw Hemelvaart’, in: De Maasbode, 6 augustus 1953; ‘Eerste devotie-kapel O.L. Vrouw van Banneux in Maastricht’, in: De Maasbode 17 augustus 1953; ‘Een Banneux-kapel bij verrassing!’, in: Banneux O.L. Vrouw 9, 7 (1954) p. 9-10; ‘Een intieme Kapel’, in: Banneux O.L. Vrouw 10, 8 (1955) p. 11-13; ‘De kleine kapel van Maria van Fatima [= Banneux!] in de Boschstraat’, in: KRO-gids, 14 april 1957, p. 18; ‘Kapel van O.L. Vrouw van Banneux’, in: Korte verklaring der schildering in de H. Hartkerk (Koepelkerk), Wijk-Maastricht (z.j.) p. 9-10; A.J.Fr. Maenen, Petrus Regout 1801-1878. Een bijdrage tot de sociaal-economische geschiedenis van Maastricht (Nijmegen: Centrale Drukkerij, 1959) p. 310-332; ‘Hij kwam uit het land van Valkenburg’, in: Banneux O.L. Vrouw 17 (1961-1962) p. 97-98; Amand Géradin, Louis Jamin, Chapelain de Banneux (Liège: H. Desain, 1962); ‘Nieuws in het kort’, in: Credo 19,17 (2 juni 1967); P. Olivers, ‘Mannen en vrouwen te voet op bedevaart naar Banneux N.D.’, in: De Kerk der Armen 25,2 (1970) p. 8-9; Charles Genders, Langs de oude Limburgse kerken, Zuid-Limburg (Baarn: Bosch & Keuning, 1974) p. 111-112; Jos Nelissen & Jac. van Term, Kerken van Maastricht (Maastricht: kerkbestuur H. Lambertus, 1979) p. 25-29; Fieke Lakmaker & Jan Driessen, Van pottemennekes en de Heilige Geest. Maastricht: Een historische rondwandeling door het Boschstraatkwartier (Venlo: Drukkerij & Ontwerpstudio Glans, z.j.) p. 17-20; L.J. Kerkhofs, Onze Lieve Vrouw - Haar boodschap te Banneux (Tielt/Amsterdam: Lannoo, 1980; 4e verm. dr.); P.J.H. Ubaghs, St.-Matthijskerk (Maastricht: Stg. Historische Reeks Maastricht, 1983); Leo Olivers, Banneux op de voet gevolgd 1933-1983 (Beek: Drukkerij Econoom, 1983); D.P.J.Wynands, Geschichte der Wallfahrten im Bistum Aachen (Aken: Einhard Verlag, 1986) p. 269, 351-355; ‘Ruim duizend pelgrims en wandelaars naar Banneux. Kersttocht in zacht winterweer’, in: Limburgs Dagblad, 27 december 1989; ‘Florent Eijssen (89) overleden’, in: Limburgs Dagblad, 2 november 1990; ‘Bedevaart naar Banneux. Pelgrim op Kerstavond’, in: Algemeen Dagblad 21 december 1991; Lambertus Moonen, ‘Geachte lezer’, in: De Kerk der Armen 46, 2 (1991) p. 13; ‘Man richt met hamer vernielingen aan in kapel Matthiaskerk’, in: De Limburger, 24 augustus 1994; W.A.A. Mes, De Koepelkerk, (Maastricht: Stg. Historische Reeks Maastricht, 1997) p. 52; A. Reul, Banneux-De Maagd der Armen (Banneux 1998); Mart Huls & Manu Brouwers, 3-Daagse Voettocht naar Banneux vanuit Margraten, Banholt of Noorbeek (Maastricht: Drukkerij ‘De Heeg’, 1998: 2e herz. dr.); ‘Banneux-tocht raakt iedereen’, in: Heuvelland Aktueel, 11 december 2001; Jac van den Boogaard & Servé Minis, Monumentengids Maastricht (Leiden: Primavera Pers, 2001) p. 52. Overige Bronnen: KDC: BiN-diskw.-dossier Maastricht-O.L. Vrouw van Banneux; verzameling krantenknipsels van L. Moonen te Lemiers; foto’s van N.J. Bartels; mondelinge informatie in 2002 van N.J. Bartels te Maastricht en Peter Olivers te Schinnen.
|