Tot 1572
- In 1327 kreeg Machteld, een blinde vrouw uit 's-Gravenhage, een droom, waarin zij werd aangespoord een bezoek te brengen aan de (toen nog enige) parochiekerk van Delft. Daar moest zij om genezing bidden bij het nieuwe Mariabeeld. Zij herstelde inderdaad, waarmee de reputatie van het beeld was gevestigd.
- Er zijn negen wonderverhalen overgeleverd in een handschriftje uit de 15e eeuw, dat ook de mirakelen van het Heilig Kruis 'mitten hair' bevat (⟶ Delft, H. Kruis). De eerste vijf geschiedden in de 14e eeuw, de overige in 1432, 1438 en 1439. Deze vijf zijn vastgelegd in een oorkonde die lijkt te zijn opgesteld om een pauselijke aflaat te verkrijgen, waarmee aan fondsenwerving voor een grote bouwcampagne kon worden gedaan.
- Er zijn te weinig gegevens om iets te zeggen over de uitstraling van de cultus. De inkomsten waren echter aanzienlijk, hetgeen wijst op een grote toeloop. Vooral in Delft en directe omgeving genoot het beeld een grote populariteit. Mensen van buiten zullen vooral met Maria van Jesse in contact zijn gekomen tijdens de jaarmarkt, die samenviel met de ommegang.
- Na de genezing van Machteld in 1327 werd een dankprocessie gehouden, die voortaan jaarlijks werd herhaald. Deze zogenaamde ommegang groeide uit tot de belangrijkste religieuze plechtigheid van het jaar. Na de stichting van de Nieuwe Kerk in 1381 werden ook de cultusobjecten van deze parochiekerk meegedragen. Het stadsbestuur was nauw betrokken bij de organisatie. Het zorgde voor de handhaving van de openbare orde, legde de schutterijen opkomstplicht op en beslechtte geschillen omtrent de voorrang van de verschillende groepen. In 1450 werd bepaald dat in oneven jaren het beeld van Maria van Jesse uit de Oude Kerk voorop mocht, in even jaren het beeld van Maria ter Nood Gods uit de Nieuwe Kerk. Niemand mocht zich begeven tussen beide beelden, en deze mochten alleen worden gedragen door personen die daartoe waren aangewezen door het stadsbestuur of de kerkmeesters. Ook de volgorde van de deelnemers werd geregeld: voorop liepen de geklede bedevaartgangers, daarna de in hemd gehulde, dan de naakte, vervolgens zij die over hun blote lichaam een pantser droegen, dan de minderbroeders observanten en tenslotte de overige religieuzen en geestelijken.
- In 1398 verleende paus Bonifatius IX een aflaat van twee jaar en 80 dagen aan allen die de ommegang bezochten en Maria van Jesse vereerden.
- Het beeld en de bijbehorende gewaden waren eigendom van de kerk, maar het altaar waarop het was geplaatst behoorde volgens een inventaris uit 1533 toe aan de broederschap van O.L. Vrouw. Misschien is dit dezelfde Mariabroederschap die wordt vermeld in 1348; deze liet elke vrijdagavond vespers zingen en op zaterdagochtend een mis. Uit een testament van 1369 is bekend dat ook vrouwen lid konden worden. In 1399 verleende paus Bonifatius IX een aflaat van twee jaar en 80 dagen aan hen die aanwezig waren bij de zaterdagse gezongen mis op het Mariaaltaar, die was ingesteld door de broederschap. Omstreeks 1447 bekostigde dit gezelschap de aanschaf van een lessenaar in het Mariakoor. Een eeuw later verkeerde de broederschap in geldproblemen: sinds 1550 traden de hoofdmannen in geldzaken vaak gezamenlijk op met de eveneens in financiële moeilijkheden verkerende zevengetijdenmeesters. Waarschijnlijk zijn de fondsen van beide colleges verenigd: in de jaren 1567-1572 betaalden zij samen een nieuw altaar voor Maria van Jesse.
- Uit de bewaard gebleven kasboeken van de kerkmeesters is bekend dat de cultus bijzonder lucratief was. De offergaven die Maria van Jesse ontving in de bij het beeld geplaatste offerblokken en tijdens de ommegang, waren even hoog als de opbrengsten van alle 'normale' collectes samen. Omstreeks 1520 begonnen de inkomsten echter te dalen op alle fronten, hetgeen een aanwijzing kan zijn voor verminderde betrokkenheid bij de kerk in het algemeen en de heiligenverering in het bijzonder.
- De bouw van een nieuw altaar in de jaren 1567-1572 was wellicht noodzakelijk wegens schade door de beeldenstorm. Het beeld was in elk geval gespaard gebleven, maar verdween in 1572 alsnog. Volgens sommige bronnen is het toen vernield.

20e eeuw
- In 1929 organiseerde Jules Froger, lid van de Delftse Mariacongregatie van de Katholieke Studenten Vereniging Sanctus Virgilius, voor het eerst weer een ommegang ter ere van Maria van Jesse, als vanouds op de zondag na Sint Odulphus. In 1930 waren er vijftien deelnemers, in 1931 ongeveer 300. Om de continuïteit van de organisatie te waarborgen werd in 1939 het Mariagilde opgericht, waarin alle parochies van de stad waren vertegenwoordigd. Het gilde werd plechtig geïnstalleerd op het feest van Maria Onbevlekt Ontvangen (8 december). De eerste deken was prof. ir. M.J. Granpré Molière, hoogleraar aan de Technische Hogeschool. Deelname aan de ommegang was voorbehouden aan mannen, om te voorkomen dat de tocht net als de Mariadevotie in het algemeen te zeer een vrouwenaangelegenheid zou worden. Sinds 1949 hielden vrouwen hun eigen ommegang. De mannen maakten de tocht vóór de mis van zes uur, de vrouwen vóór de hoogmis van kwart voor negen. Sinds 1964 lopen mannen en vrouwen samen de tocht, die tegenwoordig begint om 9.30 uur.
- In 1939 trof K. van der Horst jr. bij antiquair J. Muiselaar in Den Haag een beeld aan dat redelijk voldeed aan de beschrijving van het middeleeuwse beeld van Maria van Jesse. De Sint Jozefkerk aan de Burgwal verwierf het voor 300 gulden. Het werd op Maria ten Hemelopneming (15 augustus) gewijd en na een plechtige processie in de kerk geplaatst op het voormalige H. Hartaltaar. Op zondag 16 augustus 1942 werd de verbouwde catechismuskamer tot kapel gewijd, waarna het beeld daarheen werd verplaatst.
- Tijdens de hongerwinter 1944/1945 werd het beeld elke zondagavond in processie door de kerk gevoerd, steeds onder zeer grote belangstelling. De katholieke bevolking beloofde op voorstel van het Mariagilde een kindertehuis te stichten als de stad op voorspraak van Maria gespaard bleef voor oorlogsgeweld. Direct na de oorlog werd aan de Oude Delft 174 de gelofte ingelost. Verder ontstonden in die periode een Meisjesgilde en een Herencongregatie voor Maria van Jesse, en werd een lagere school in de Bieslandse bovenpolder naar haar genoemd.
- De uitstraling van de cultus kort na de oorlog wordt goed weergegeven in een boekje uit het Mariajaar 1954. Bedevaarten naar de kapel werden toen georganiseerd door de landelijke Pax Christi beweging (400 à 500 personen), katholieke gidsen uit heel Zuid-Holland (met 2.000 personen), jeugdbewegingen en congregaties uit Delft, Rotterdam, Voorburg, Naaldwijk en Den Haag, de leerlingen van het Stanislascollege te Delft, de Vincentianen uit Den Haag en de Vrouwenbond uit Voorburg. In Den Haag werd een apart Gilde van Maria van Jesse opgericht, waarvan de leden te voet de bedevaart naar Delft maakten om aan de omgang mee te doen. Tegenwoordig komen de bedevaartgangers voornamelijk individueel. De meesten zijn afkomstig uit Delft en omgeving. De kapel is dagelijks geopend; er worden veel kaarsen opgestoken en bloemen gebracht. Een dik intentieboek in de kapel getuigde in mei 1997 van vele oproepen tot steun en diverse gebedsverhoringen. Aan het begin van het boek had de pastor geschreven: 'Moge dit boek de gebeden ondersteunen van onze gemeenschap'.
Aan de ommegang die op zondagochtend start na een kort gebed in de Sint Hippolytuskapel aan de Oude Delft 118, voert via de historische route - Oude Delft, Kolk, Molenstraat, Verwersdijk, Vrouwjuttenland, Voldersgracht, langs de Nieuwe Kerk op de Markt, Oude Langendijk - naar de Maria van Jessekerk waar aansluitend een eucharistieviering wordt gehouden. In de jaren tachtig deden nog 100 tot 200 personen mee, anno 1996 minder.
- Lied en gedicht. In 1939 schreef pastoor Vrijmoed ter gelegenheid van de inwijding van de kapel het lied 'Bij Moeders thuiskomst'; de muziek werd geschreven door Hein Zomerdijk. In de hongerwinter schreef een anonieme dichter 'Bij het beeld van Maria van Jesse'.
- De traditie van de Mariaommegang heeft zich in de 21e eeuw voortgezet, waarbij in 2006 de opzet werd uitgebreid en er ook een vaandels en processiekaarsen, en later ook, naast het Onze Lieve Vrouwe van Jesse gilde, enkele gilden uit Nederland, worden meegedragen, zodat het ook voor buitenstaanders begrijpelijker wordt wat een en ander voorstelt. Naast de deelnemers van de gilden liepen er in 2019 zo'n 250 Delftenaren. In 2024 waren dat er nog gemiddeld zo'n 175. In meimand vindt er ook een Mariahulde plaats met lichtprocessie in de kerk, waarna de deelnemers hun kaars bij het Mariabeeld kunnen plaatsen.