- Rond 1454 werd door de inwoners van Middelrode bij de brug over de rivier de Aa een kapel gebouwd. Het altaar dat hierin stond, was toegewijd aan Cornelius en O.L. Vrouw. De kapel wordt in de late middeleeuwen regelmatig vernoemd in akten vanwege uitbreiding van allerlei rechten.
- In 1648 werd de kapel door de calvinisten genaast en als school ingericht. De woning van de rector van de kapel werd het huis van de schoolmeester. De gebouwen zouden in 1830 zijn afgebroken. Op de plaats van de voormalige kapel werd vervolgens een nieuw schoolgebouw met onderwijzerswoning gebouwd. Dit gebouw zou het uiterlijk van een kapel hebben gehad. In 1914 werd ook dit gebouw afgebroken.
- In de kapel worden de volgende altaren genoemd: `altare Katherinae, altare Mariae et Johannis Baptistae novum, matricularia, altare Barbarae novum'.

Geschiedenis
- De verering van de heilig verklaarde paus Cornelius (14 september), gestorven in 253, groeide in West-Europa gedurende de 7e tot en de 10e eeuw middels de verspreiding van diens relieken. Kornelimünster, nabij Aken, is vanwege de aanwezigheid van enkele belangrijke relikwieën (grootste deel van het hoofd, rechterarm en drinkhoorn) thans één van de drukst bezochte bedevaartplaatsen in Duitsland.
- Cornelius wordt vereerd als beschermheilige van het (hoorn)vee. Verder is hij, tezamen met Quirinus en Antonius, patroon van de huisdieren. Samen met Antonius wordt hij aangeroepen tegen brandend vuur. De voorspraak van Cornelius en Hubertus samen wordt gevraagd tegen krampen. Iconografisch wordt Cornelius afgebeeld als paus met een hoorn in de hand.
- Al in 1443 werd een beneficie gevestigd aan de `kapelle te Middelroeij'. Rond het jaar 1454 werd door de inwoners van Middelrode bij de Aabrug een kapel gebouwd die toegewijd was aan Cornelius. De veldkapel werd er door hen gebouwd om tijdens werkdagen de H. Mis te kunnen bezoeken. De parochiekerk van Berlicum stond immers te ver van Middelrode vandaan. Op 30 juli 1455 werd de oprichting van de kapel bekrachtigd door Johan van Heinsberg (1419-56), prins-bisschop van Luik.
- In de Corneliuskapel mocht alleen een eucharistieviering worden opgedragen met toestemming van de pastoor van Berlicum. Op 4 februari 1454 wendde Maarten van Rode zich daarom tot de Berlicumse pastoor Lambertus van den Yvenlaer met het verzoek om het Cornelius en O.L. Vrouwaltaar plechtig te wijden. Daarnaast waren de inwoners van Middelrode van zins een beneficie van 80 pond te vestigen ten behoeve van een nader aan te stellen priester. Er werd vervolgens onder meer overeengekomen dat de rector van de kapel alle offergelden aan de Berlicumse parochiekerk zou afdragen, dat de kapelmeesters financieel zorg zouden dragen voor alle misbenodigdheden en ieder jaar op de feestdag van Cornelius aan de kerk van Berlicum een gouden cijnsgulden zouden schenken. Ook werd  nadrukkelijk gesteld dat de H. Mis in de kapel te Middelrode op een zodanig tijdstip werd gelezen dat de kerk van Berlicum daar niet onder zou lijden. Op 12 oktober 1454 werd de opgestelde akte bekrachtigd door Petrus van Hemert (1435-57), prelaat van Berne.
- Op 11 december 1460 vroegen een aantal vooraanstaande inwoners van Middelrode om toestemming om ook op zondag in de door hen gestichte kapel een H. Mis te mogen laten lezen. Op 6 maart 1461 werden enige grondrenten bestemd voor een eucharistieviering op zondag.
- De volgende rectoren van de kapel te Middelrode worden in bescheiden genoemd: Johannes Volken, Johannes van Balen, Bartholomeus Ysbrands (1551-65), Joost van Ghemert en Joachim Goossens Walravens (ca. 1600-48).
- Rond het jaar 1600 wordt de Corneliuskapel in documenten opnieuw genoemd. In 1648 werd de kapel genaast door de calvinisten en ingericht als schooltje. In 1830 zou de kapel zijn afgebroken.
- Van enige samenstelling en aard van de bijzondere devotie voor Cornelius is weinig bekend.

Archieven: A.J. van der Aa, Aardrijkskundig woordenboek der Nederlanden, dl. 7 (Gorinchem, 1846) p. 653-654; Acta sanctorum (...), dl. XXX (Parijs-Rome: V. Palmé, 1868) p. 143-191; L. Schutjes, Geschiedenis van het bisdom 's-Hertogenbosch, dl. 2 (St. Michielsgestel: Instituut voor Doofstommen, 1870) p. 94, dl. 3 (St. Michielsgestel, 1872) p. 250-251; Bibliotheca hagiographica latina, dl. 1 (Brussel: Société des Bollandistes, 1898-99) p. 295-296; A. van Sasse van Ysselt, `De voormalige St. Corneliskapel te Middelrode', in: Taxandria. Tijdschrift voor Noordbrabantsche Geschiedenis en Volkskunde 23 (1916) p. 23-30; W.H.Th. Knippenberg, `Oude kapellen in Noord-Brabant V', in: Brabants heem. Tweemaandelijks tijdschrift voor Brabants heem- en oudheidkunde 11 (1959) p. 119; M. Zender, Räume und Schichten mittelalterlicher Heiligenverehrung in ihrer Bedeutung für die Volkskunde (Düsseldorf: Rheinland-Verlag, 1959) p. 168, nr. 366a; W.H.Th. Knippenberg, Oude pelgrimages vanuit Noord-Brabant (z.pl.: Brabants Heem, 1968) p. 30-31.
Overige Bronnen: KDC, bin-dossier Middelrode, nr. 502.