- Tot in 1995 hield de parochie St. Antonius Abt te Mook jaarlijks op de laatste zaterdag van mei ‘s avonds een bidtocht naar het kapelletje, in aansluiting op een mis in de kerk. Vanwege de sterk afgenomen belangstelling is de bidtocht komen te vervallen en blijft de verering beperkt tot een viering, aldus de pastoor A. van Dijk. Over de ouderdom en geschiedenis van het kapelletje, alsmede de betekenis ervan in het religieuze leven, ontbreken de gegevens. In 1970 gepubliceerde de toenmalige pastoor Th. Thijssen, het verhaal dat de oprichting van het kapelletje verband zou houden met de vrees voor de geesten van de massaal in de drassige omgeving omgekomen soldaten van de Slag op de Mookerheide (17 april 1574): ‘in de moerassen van het Mookse en Middelaarse broek waren sinds de veldslag op iedere donkere herfst- en winteravond kleine blauwe vlammetjes te zien: de zielen der verslagenen, zo meende men, die geen rust konden vinden. Sinds dit kapelletje in de Mortel, aan de rand van de heuvels, werd gebouwd, bleef het rustig in het broek, dankzij Onze Lieve Vrouw van de Dwaallichtjes’. De zompige moerasgronden, die de ouderen in Mook nog gekend hebben, zijn verdwenen, maar het staat vast dat de Mookerheide en omgeving een onherbergzaam gebied geweest moet zijn. De verwensing ‘loop naar de Mokerhei!’ herinnert hier nog aan. Zo is de stelling geponeerd dat het kapelletje aan de rand van een gevaarlijk moeras diende als een oriëntatiepunt: afgeleid door spontaan ontbrandend moerasgas zouden mensen er verdwaald zijn. Een andere sage, die een verklaring voor de dwaallichtjes poogt te bieden, zegt dat het de lichten waren van bewoners van het verder- en hogerop gelegen buurtschap De Bisselt (ontstaan in het laatste kwart van de 18e eeuw) wanneer dezen zich in het donker buitenshuis begaven of elkander bezoek brachten.
|