Ohé en Laak, Catharina Damen

Gediskwalificeerd: ja
Cultusobject: Catharina Damen
Datum: hele jaar, vooral in zomerperiode
Periode: 1923 - heden
Religieuze context: Christelijk
Locatie: Woning aan de Maasdijk
Adres: --
Gemeente: Maasgouw
Provincie: Limburg
Bisdom: Roermond
Samenvatting:

Het geboortehuis van Catharina Damen, de stichteres van de Franciscanessen van Heythuysen, wordt vooral door de leden van haar internationale congregatie bezocht. Geen bedevaart.

Auteur: Gian Ackermans
Illustraties:
Topografie

- Buiten de kom van het dorp Ohé en Laak, dat vanaf 1990 deel uitmaakte van de gemeente Maasbracht, en sinds 2007 opgegaan is in de fusiegemeente Maasgouw, staat dicht achter de Maasdijk het ouderlijk huis van Catharina Damen, waar zij op 19 november 1787 geboren werd. Destijds voerde over de Maasdijk de zogeheten Mis- of Lijkweg als voetpad vanuit het dorp, dat pas in 1862 een zelfstandige parochie werd, naar Echt. Vanaf de dijk is het kerkje van Aldeneik zichtbaar. Het perceel rond het huisje is onbebouwd gebleven. 

Cultusobject

Zie voor de levensbeschrijving van Catharina Damen -> Heythuysen.
- Het geboortehuis is waarschijnlijk in de tweede helft van de 19e eeuw uitgebreid tot 6 bij 4,5 meter, bleef echter goeddeels in de oude staat gehandhaafd. 
- Na het overlijden van de ouders Damen, werd huis vele jaren bewoond door de familie Laugs, onder meer door de ex-zouaaf Renier Laugs. In 1923 verwierf de congregatie het huisje met bijbehorend perceel. Sindsdien wordt het door de zusters en hun relaties regelmatig bezocht. In 1938 werd er voor het eerst een Mis opgedragen. In verband met de woningnood na de Tweede Wereldoorlog werd het tijdelijk voor huisvesting bestemd. In 1952 kwam het pand weer ter beschikking van de congregatie. Voor Franciscanessen van Heythuysen die vanuit het buitenland het stichtingsklooster in Heythuysen bezoeken, spreekt een bezoek aan het geboortehuis van de stichteres vanzelf.
Op herhaalde aanvraag van de pastoor en parochianen werd in 1927 in Stevensweert  - de andere gemeente op het Maaseiland -  een communiteit gevestigd, die de zorg op zich nam voor de lagere meisjesschool, kleuterschool en wijkverpleging. Dit convent heeft tot 1945 bestaan.
Op 27 augustus 1933 werd te Ohé en Laak een levensgroot standbeeld onthuld van de stichteres, van de beeldhouwer Van Helden. In haar rechterhand draagt ze een maquette van het klooster St. Elisabeth te Heythysen, het moederhuis van de congregatie. In haar linkerhand een regelboek. Het standbeeld werd geplaatst op initiatief van de plaatselijke pastoor H.J. Dullyé (+ 1936). 
- In 1958 werd het eeuwfeest van het overlijden van Catharina Damen herdacht. Het standbeeld werd nu naar de zuidzijde van de parochiekerk van Ohé en Laak verplaatst. Op 17 augustus 1958 werd in het dorp een historische optocht georganiseerd, die vooral de revolutie-periode trachtte te visualiseren en waaraan talrijke dorpsbewoners meededen. Vóór het geboortehuis werd een pontificale hoogmis opgedragen door mgr. Joseph Damen, een verre bloedverwant van de stichteres, rector van het Nederlands College te Rome. Tevens ging op die dag bij het geboortehuis een openluchtspel op tekst van Paul Haimon in première: Katrienken Damen. Bij deze uitvoeringen was de congregatie door vele leden, ook buitenlandse, vertegenwoordigd. 
- In het geboortehuis is een devotiekapel ingericht. Voor de bezoekende zusters ligt een gastenboek gereed, waarin zij hun indrukken vastleggen. 
- De basisschool in Ohé en Laak draagt de naam "Moeder Magdalena".

 

Bronnen en literatuur

Archieven: zie Heythuysen, Catharina Damen.
A2 zie Heythuysen, Catharina Damen.
Literatuur: ‘M. Magdalena Daemen. Bij haar standbeeld’, in: De Tijd 24 aug. 1933; ‘Onthulling van het standbeeld van Moeder Magdalena. Indrukwekkende plechtigheid in Ohé en Laak’, in: De Nieuws Koerier 28 aug. 1933; ‘Ohé en Laak in feesttooi’, in: Echter Weekblad 2 sept. 1933; W. Sangers en A.H. Simonis, Er ligt een eiland in de Maas. Geschiedenis van Stevensweert en Ohé en Laak, Echt 1955, p. 391-420; ‘Trienken Daemen van de Laak stichtte de Franciscanessen van Heythuysen’, in: Maas- en Roerbode. Kerkelijke Bijlage 28 dec. 1957; ‘Eeuwherdenking sterfdag M. Magdalena Damen’, in: Maas- en Roerbode 7 juni 1958; Paul Haimon, ‘Magdalena Damen’, in: Sint-Antonius 1958) 141. ‘Katrienke Damen, stichteres van wereld-congregatie. Herdenking met spel en historische optocht’, in: De Volkskrant 21 aug. 1958; ‘Openluchtspel Katrienke Damen’, in: De Streek bode 1 sept. 1958; H.G.M. Rutten, Stevensweert en Ohé en Laak van 1900 tot nu (Hulst: Van Geyt 1993) p. 79; 
Overige Bronnen:  Mondelinge informatie: zr. Elisa Ackermans en zr. Ursula Ostermann.
 

  naar het KDC, voor aanvullingen en commentaar.