Urmond, O.L.Vrouw van 7 Smarten

Gediskwalificeerd: ja
Cultusobject: O.L.Vrouw van 7 Smarten
Datum: mei, oktober; gehele jaar
Periode: 1751/1755 - heden
Religieuze context: Christelijk
Locatie: Mariakapel, de ‘Bokkenrijderskapel’
Adres: Graetheidelaan t.o. nr.2, 6129 GC Urmond
Gemeente: Stein
Provincie: Limburg
Bisdom: Roermond
Samenvatting:

Voorzover bekend niet te beschouwen als bedevaartplaats.

Auteur: Willemijn van den Bosch
Illustraties:
Topografie

- De kapel werd tussen 1751 en 1755 gebouwd, buiten de gemeentewallen. Beschrijving Voorlopige Monumentenlijst (1928): '... open achthoekig bedehuisje (XVIII ?) van baksteen; flauw kloosterkoepelgewelf, nieuw dak met versmalde spits. Uitwendig in de zijvlakken zeven nisjes (voorheen met voorstellingen van de Zeven Smarten); vooraan twee pijlers met resten van een portaaldak. Inmiddels zijn weer voorstelingen in de nissen aangebracht.
- In de nacht van 17 op 18 april 1804 werden diverse kostbare stukken uit de kapel geroofd.

Cultusobject

- Het eeuwenoude Mariabeeld werd in 1976 gestolen. Sinds ?  staat er een vervangend Mariabeeld.

Verering

- De kapel ontleent haar bijnaam aan de zogenaamde Bokkenrijders, een bende die aan het eind van de 18e eeuw actief was. Volgens een legende stond de hoofdman aan het altaar van voornoemde kapel, een bendelid naast hem met een boek. Aan het voet van het altaar lag het Mariabeeld. Een nieuw bendelid kwam de kapel binnen. Hij moest met zijn rechtervoet staande op het Mariabeeld God en zijn Heiligen afzweren, trouw en absolute geheimhouding beloven aan de bende, en zweren zich als een voorbeeldig Christen te gedragen om geen argwaan te wekken. Na de eedsaflegging werd brandewijn gedronken en moest het nieuwe bendelid het beeld bespuwen. Het nieuwe lid kon dit niet over zijn hart verkrijgen en liep hard weg. Door de hulp van Maria werd hij later niet herkend door de hoofdman toen hij hem weer ontmoette.
- Over de verering is niet veel bekend. Als Mariaplaats werd de kapel vooral in de mei- en oktobermaand veel bezocht. Tot in de jaren vijftig trokken buurtgenoten van ernstig zieken uit het dorp groepsgewijs naar de kapel gedurende negen aaneengesloten dagen om voor de zieken te bidden. Nog steeds komen mensen bij ziekten bidden in de kapel, maar het bidden verplaatst zich steeds meer naar de Sint Antonius van Paduakerk verderop in de straat.

Bronnen en literatuur

Literatuur: G. Lemmens, Maria in Limburg (Maastricht: Veldeke, 1947) p. 92-94; J.A. Knoors, ‘Grote en kleine monumenten in Berg en Urmond’, in: A.H. Simonis e.a., Overmunthe; uit het rijke verleden van Berg en Urmond (Urmond 1978) p. 223-224; A. Munsters, "De Mariakapel van Urmond", in: De Limburger, 4 mei 1940.
Overige bronnen: KDC BiN-diskw.-dossier Urmond-OLV7s; mondelinge informatie van mevrouw Lankhuisen te Urmond in 1998.

  naar het KDC, voor aanvullingen en commentaar.