Weert, Matthias

Gediskwalificeerd: ja
Cultusobject: Matthias
Datum: 24 februari; gedurende het hele jaar
Periode: 15e eeuw? - 1935
Religieuze context: Christelijk
Locatie: Voormalige St. Matthiaskapel aan de Maaspoort
Adres: -
Gemeente: Weert
Provincie: Limburg
Bisdom: Roermond
Samenvatting:

Verering voor Matthias door ingezetenen van Weert en omgeving.  De devotie had over het algemeen een individueel karakter. Cor Tubee heeft grote twijfels omtrent deze bedevaart Volgens hem is het niet meer geweest dan een devotie van de buurtbewoners. Antoine, 12-1-1999 

Auteur: Cor Tubée
Illustraties:
Topografie

- In 1483 wordt voor de eerste keer een kapel buiten de Maaspoort van Weert vermeld, die toegewijd was aan Matthias. Vanwege de bouwvallige staat van de kapel  en de grote toeloop van vereerders werd in 1890 besloten tot afbraak van de kapel en bouw van een  grotere kapel op dezelfde plaats.  Op en naast een provinciale weg mocht de kapel niet groter dan 4 bij 6 meter worden. Hoe groot de oude kapel was, is niet bekend. Vanwege de geringe grootte is de exacte grootte van op de kadasterkaart van ca. 1840 niet op te meten. Tijdens de bouwperiode werd het beeld van Matthias ondergebracht bij een der buurtbewoners. Op 24 februari 1892, de feestdag van Matthias, werd de nieuwe kapel ingezegend. Zij lag op de hoek van de Maaspoort, Roermondseweg en Maaseikerweg en bevatte onder meer een beeld van Matthias.
- Om verkeerstechnische redenen werd de kapel in 1935 door de gemeente Weert afgebroken, overigens onder protest van de buurtbewoners. Voor zijn toestemming kreeg het kerkbestuur een bedrag van ƒ 300,-- bestemd voor de in 1938 gestichte parochie Maaspoort-Leuken-Moosdijk, eveneens aan Matthias toegewijd.
 

Cultusobject

- Matthias, die altijd vereerd is als patroon der reizigers, was degene die na Christus’ Hemelvaart in het college der apostelen werd opgenomen in de plaats van Judas. Waarschijnlijk heeft hij het evangelie gepreekt in Ethiopië en is hij de marteldood gestorven. Volgens overleveringen bracht de heilige keizerin Helena een deel van zijn overblijfselen over naar Rome en het grootste deel naar Trier, waar hij in de Matthiaskerk vereerd wordt. 
- Het beeld van Matthias zou bij de sloop van de kapel in 1935 overgebracht zijn naar de parochiekerk van St. Martinus. Of dit inderdaad is gebeurd, is niet bekend. Evenmin is bekend waar het beeld zich nu bevindt.
 

Verering

- Van wanneer de verering voor Matthias in Weert dateert, is niet bekend. In de kapel werd de heilige vereerd als patroon der reizigers. Mensen die richting Roermond en Maaseik reisden, vroegen in de kapel aan Matthias zijn zegen voor hun reis. Op zijn feestdag, 24 februari, werden, vooral ten behoeve van de buurtbewoners, een mis en een hoogmis opgedragen. Op deze dag werd, zeker vóór de twintiger jaren, in de buurt een kermis gehouden. Verder werd in de kapel op iedere zondag en tijdens de oktobermaand dagelijks de rozenkrans gebeden. Vanwege de geringe omvang van de kapel, die amper vijftien personen kon bevatten, moesten tijdens de rozenkrans minstens zestig mensen buiten blijven staan.

 

Bronnen en literatuur

Archieven: Weert, gemeentearchief, oud-rechterlijk archief van Weert 1400-1796, inv.nr. 4703; nieuw-archief der gemeente Weert, inv.nr. 1862; parochiearchief  St. Martinus Weert, inv.nrs. 2 en 11.
Literatuur: Voorloopige lijst der Nederlandsche monumenten van geschiedenis en kunst. Deel VIII. De provincie Limburg. Tweede stuk ('s-Gravenhage: Algemeene Landsdrukkerij, 1926) p. 547.Bert Adriaens e.a., Wieerter almenak 1977. Portret van Wieert. Deil 1: Kapellen (Weert: Vastenaovundjvereiniging 'De Rogstaekers', 1976). 
Overige Bronnen: KDC BiN-diskw.-dossier Weert-Matthias.
 

  naar het KDC, voor aanvullingen en commentaar.