- De kerk van Sint Jan de Doper staat in het centrum van de stad. Het is een bouwwerk in neobyzantijnse stijl naar een ontwerp van architect H.W. Valk. Het werd gebouwd ter vervanging van de Waterstaatskerk uit 1829. Op 12 november 1925 werd hij in gebruik genomen en anderhalf jaar later geconsacreerd door mgr. Van Diepen.

- Op een donderdag begin juni 1926 ontdekte iemand die een klusje deed in de kerk dat het beeld van Onze Lieve Vrouwe van Lourdes dat linksachter in een nis stond zijn linkeroog van boven naar beneden bewoog. Deze ontdekking bleef niet zonder gevolg. Al spoedig stroomden velen samen om dit wonderlijke verschijnsel te aanschouwen. De menigte nam zo toe dat pastoor Nicolaas Henricus Joannes van Riel (1919-1934) moest besluiten de kerkdeuren te sluiten. De politie kwam er aan te pas om de menigte te verspreiden. De volgende dag stroomden opnieuw een mensenmassa samen om het wonder te zien. Van Riel wilde de kerkdeuren alleen openen voor de gewone mis.
- In de plaatselijke, katholieke krant De Echo van het Zuiden werd gepoogd de gemoederen tot bedaren te brengen: "We willen op al die verhalen en geruchten niet verder ingaan en houden ons, met onze geestelijkheid overtuigd, dat de ingezetenen van Waalwijk, 't best doen geen waarde te hechten aan 't geen in den volksmond de ronde doet". Op zaterdag kwam door dit bericht een nog grotere menigte uit wijde omgeving naar Waalwijk. Zelfs uit Den Bosch kwamen busladingen nieuwsgierige gelovigen om het Waalwijkse wonder te aanschouwen. Ditmaal bleef de kerk de gehele dag open. In de krant verscheen hierop een genuanceerder bericht: "Honderden betrouwbare personen zien het, honderden anderen, waaronder ook wij persoonlijk, zien het niet. ... De geestelijkheid laat zich begrijpelijkerwijs niet uit."
- Deze geestelijkheid met pastoor Van Riel voorop was in verwarring. Hij, noch zijn kapelaans hadden het verschijnsel zelf gezien. De pastoor wendde zich tot de bisschop: "Wat zou O.L. Vrouw willen? Mocht het eens waar zijn, dat zij mijne kerk tot een bijzonder genadeoord mocht hebben uitverkoren! Hoe blijde en dankbaar zou ik zijn!". De bisschop raadde hem aan om kalm af te wachten "wat O.L. Vrouw wil" en de devotie niet aan te wakkeren.
- Enige weken later bleek dat het `wonderlijke' verschijnsel eenvoudig te verklaren was. De knipoogjes van de Heilige Maagd werden veroorzaakt door de lichtstralen die door de glas-in-loodramen vanuit de koepel naar beneden op het beeld vielen. Het bouwwerk, dat pas zeven maanden in gebruik was, had diepe indruk gemaakt op de bezoekers. Waalwijk was het centrum van de schoenindustrie in Nederland. Deze verkeerde in de jaren twintig in een crisis. De indrukwekkende nieuwe kerk zorgde voor een zinsbegoocheling. Dit en de behoeft aan bijstand van Maria vormen de belangrijkste verklaringen voor de kortstondige bedevaart naar Waalwijk.
 

- Op een donderdag begin juni 1926 ontdekte iemand die een klusje deed in de kerk dat het beeld van Onze Lieve Vrouwe van Lourdes dat linksachter in een nis stond zijn linkeroog van boven naar beneden bewoog. Deze ontdekking bleef niet zonder gevolg. Al spoedig stroomden velen samen om dit wonderlijke verschijnsel te aanschouwen. De menigte nam zo toe dat pastoor Nicolaas Henricus Joannes van Riel (1919-1934) moest besluiten de kerkdeuren te sluiten. De politie kwam er aan te pas om de menigte te verspreiden. De volgende dag stroomden opnieuw een mensenmassa samen om het wonder te zien. Van Riel wilde de kerkdeuren alleen openen voor de gewone mis.
- In de plaatselijke, katholieke krant De Echo van het Zuiden werd gepoogd de gemoederen tot bedaren te brengen: "We willen op al die verhalen en geruchten niet verder ingaan en houden ons, met onze geestelijkheid overtuigd, dat de ingezetenen van Waalwijk, 't best doen geen waarde te hechten aan 't geen in den volksmond de ronde doet". Op zaterdag kwam door dit bericht een nog grotere menigte uit wijde omgeving naar Waalwijk. Zelfs uit Den Bosch kwamen busladingen nieuwsgierige gelovigen om het Waalwijkse wonder te aanschouwen. Ditmaal bleef de kerk de gehele dag open. In de krant verscheen hierop een genuanceerder bericht: "Honderden betrouwbare personen zien het, honderden anderen, waaronder ook wij persoonlijk, zien het niet. ... De geestelijkheid laat zich begrijpelijkerwijs niet uit."
- Deze geestelijkheid met pastoor Van Riel voorop was in verwarring. Hij, noch zijn kapelaans hadden het verschijnsel zelf gezien. De pastoor wendde zich tot de bisschop: "Wat zou O.L. Vrouw willen? Mocht het eens waar zijn, dat zij mijne kerk tot een bijzonder genadeoord mocht hebben uitverkoren! Hoe blijde en dankbaar zou ik zijn!". De bisschop raadde hem aan om kalm af te wachten "wat O.L. Vrouw wil" en de devotie niet aan te wakkeren.
- Enige weken later bleek dat het `wonderlijke' verschijnsel eenvoudig te verklaren was. De knipoogjes van de Heilige Maagd werden veroorzaakt door de lichtstralen die door de glas-in-loodramen vanuit de koepel naar beneden op het beeld vielen. Het bouwwerk, dat pas zeven maanden in gebruik was, had diepe indruk gemaakt op de bezoekers. Waalwijk was het centrum van de schoenindustrie in Nederland. Deze verkeerde in de jaren twintig in een crisis. De indrukwekkende nieuwe kerk zorgde voor een zinsbegoocheling. Dit en de behoeft aan bijstand van Maria vormen de belangrijkste verklaringen voor de kortstondige bedevaart naar Waalwijk.
 

Archieven: Den Bosch, Bisdomarchief, parochiedossier Waalwijk map C, dossier pastoor van Riel.
Literatuur: J.D.J. van Oss, Sint Jan Waalwijk. Acht eeuwen geschiedenis (Waalwijk: Parochie Sint Jan de Doper, 1994) p. 109-110.
Overige Bronnen: KDC BiN-diskw.-dossier Waalwijk-O.L.V.