Lambertus zag rond 650 het levenslicht en werd geboren in een adellijke familie in Maastricht. Rond 672 volgde hij zijn leermeester Theodardus op als bisschop van Maastricht.
Door conflicten tussen burgerlijke en kerkelijke overheden werd hij verjaagd. Hij dook onder in het klooster van Stavelot bij Malmédy, zo’n 50 kilometer ten zuiden van Maastricht. Hij leidde er het leven van een gewone monnik. In 682 keert hij weer terug als bisschop van Maastricht.
Als hij opnieuw moet vluchten, gaat hij naar Luik. Daar wordt hij vermoord tijdens nachtelijk gebed op 17 september van het jaar 705. Van die dag af is Lambertus door de gelovigen vereerd als een heilige.
Vanuit Luik verspreidt de Lambertusverering zich binnen en buiten het bisdom, maar vooral in de omliggende landen, België, Duitsland en Nederland. Rond 1000 wordt de St.Lamberti-Kirche te Münster (Duitsland) gesticht, net als in Luik de moederparochie van heel de stad.

- De oudste wortels van de Lambertusverering liggen niet in De Weere maar in het Lambertuspatrocinium van het nabij gelegen Lambertschaag. De parochie van deze plaats wordt in 1357 genoemd als de graaf van Holland in het genoemde jaar iemand voor het pastoraat voordraagt. Het patrocinium zelf moet van ouder datum zijn. In de naamgeving van plaats heeft Lambertus immers al een plaats.         
Op zoek naar een begindatum is het interessant in de studie van Matthias Zender naar middeleeuwse heiligenverering te lezen dat het hoogtepunt van de Lambertusverering bijna overal vóór het jaar 1000 heeft gelegen. Vanaf de 12e eeuw stagneerde volgens hem de verering. Eerste vermeldingen van later tijd hebben, zo veronderstelt hij, dan ook bijna altijd betrekking op oudere stichtingen. In het Utrechtse had de feestdag van Lambertus overigens rond 1200 en in 1346 de status van een zondag.            
- Lambertus was vooral een heilige van de adel. Het patronaatsrecht van de graaf van Holland doet introductie van de Lambertusvering van bovenaf vermoeden en deze zou dan moeten hebben plaats gehad na de verovering van West-Friesland door graaf Floris V tussen 1282 en 1289[iv] en afgeleid kunnen zijn van de abdij van Egmond, waarvan bekend is dat ze in 1113 beschikte over een altaarreliek van Lambertus.          
- De overgang van het Lambertuspatrocinium van Lambertschaag naar De Weere dateert pas van 1817. In 18e-eeuwse naamlijsten van pastoors staat niet De Weere maar Lambertschaag als hoofdplaats met daarbij De Weere en Sijbekarspel. Daarin kwam verandering toen in 1814 besloten werd tot de bouw van een nieuwe kerk in De Weere en de drie (vervallen) schuilkerkjes van Abbekerk, De Weere en Lambertschaag buiten gebruik te stellen . In de 18e eeuw behoorde de statie van Lambertschaag tot de geringste van het aartspriesterschap Holland, Zeeland en West-Friesland. Van enige uitstraling van een Lambertuscultus is geen sprake.            
- De toeschrijving van De Weere als bedevaartplaats is alleen gebaseerd op een bericht over een bedevaart vanuit Spierdijk naar De Weere in 1896. Aanleiding ertoe was de volle aflaat die paus Leo XIII verleend had aan hen die bij gelegenheid van het twaalfde eeuwfeest van Lambertus een aan die heilige toegewijde kerk bezochten. In Noord-Holland had De Weere als enige parochie Lambertus als patroon. Dat maakte de plaats aantrekkelijk voor de omgeving en maar die aantrekkelijkheid had door de koppeling aan het eeuwfeest een eenmalig karakter. Dat jaar trokken zo'n 400 mensen uit Spierdijk vanwege Lambertus naar De Weere. De pastoor van Spierdijk komt uit het bericht naar voren als voortrekker en hij was ook de celebrant. Gegevens over meer of soortgelijke bedevaarten uit andere plaatsen in de omgeving zijn er niet. Aangezien de tocht uit Spierdijk  slechts een eenmalige gebeurtenis was, kan de De Weere niet als bedevaartplaats worden gekwalificeerd.

- Van de RK Rijwielclub St. Lambertus wordt nog het vaandel bewaard. Centraal op dit vaandel staat de (Amsterdamse) hostie in een stralenkrans boven vuur. Links staat een gevleugeld wiel met wijnrank en druiventros met daaronder de tekst Mirakel H. Bloed (Alkmaar) en rechts staat een gevleugeld wiel met lelie met daaronder de tekst O.L. Vrouw ter Nood (Heiloo. Het betreft de drie heiligdommen die de rijwielclub klaarblijkelijk aandeed. Boven: R.K. Rijwielclub St. Lambertus. Onder: Weere plus afbeelding van St. Lambertus met boek en staf. (volgens informatie in dossier bij SKKN s.v. De Weere).   

Literatuur: Matthias Zender, Räume und Schichten mittelalterlichen Heiligenverehrung in ihrer Bedeutung für die Volkskunde (2e druk, Keulen, 1972), p. 27-60; E.J. van Liempt, De kerk van St. Lambertus in De Weere, (S.l.: s.n., 1980); J. Molenaar Azn., Kroniek van de St. Lambertus parochie te De Weere door de eeuwen heen (De Weere, 1982) H.J. Kok, `De patrocinia van de HH. Servatius, Gertrudis en Lambertus in het middeleeuwse bisdom Utrecht', in: Archief voor de Geschiedenis van de Katholieke Kerk in Nederland, 6 (1964) p. 291-330.
Overige bronnen: bericht van Jac. de Jong, de archivaris van de parochie van Hoogwoud, 1996.
KDC BiN-diskw.-dossier De Weere