Chaam, O.L. Vrouw ter Sneeuw

Gediskwalificeerd: ja
Cultusobject: O.L. Vrouw ter Sneeuw Open Street Maps
Datum: dinsdagavonden in mei
Periode: 1943-heden
Religieuze context: Christelijk
Locatie: Mariakapel Thijskes-/Theskesbos
Adres: Kapelweg, 4861 CH Chaam
Gemeente: Alphen-Chaam
Provincie: Noord-Brabant
Bisdom: Breda
Samenvatting:

De Mariakapel te Chaam met het beeld van O.L. Vrouw ter Sneeuw vindt haar oorsprong in de vondst van een Mariabeeld door marskramer Willem Verreyt en zijn daaropvolgende redding uit de handen van struikrovers in de winter van 1645. Deze geschiedenis leidde pas in 1943 tot de bouw van een Mariakapel met beeld in Chaam. Het is geen bedevaartplaats.

Auteur: Frans Kroonenberghs
Illustraties:
Topografie

- In 1943 kreeg kapelaan A.C.P.M. Hack te Chaam het document te lezen betreffende het in 1645 bij Chaam gevonden Mariabeeldje. Hij vatte onmiddellijk het plan op om een kapel ter ere van Maria op te richten. De schaarste aan bouwmaterialen vormde een probleem maar met stenen van het in 1941 afgebroken gemeentehuis en stukken natuursteen die waren overgebleven na de restauratie van de gemeentetoren en met behulp van allerlei lokale ondernemers kon de kapel op een stuk grond bij het Thijske's bos gebouwd worden. De glas-in-loodramen werden door een firma uit Breda geleverd en een smid in Ginneken zorgde voor het kruis op de geveltop. Op 10 oktober 1943 kon de kapel ingewijd worden met als stralend middelpunt het door Niel Steenbergen vervaardigde Mariabeeld.

Cultusobject

- Het huidige 1,10 meter hoge beeld van Maria met kind is door de kunstenaar Niel Steenbergen gehouwen uit harde Franse Savonnière-kalksteen.
- Het oorspronkelijke houten Mariabeeldje met kind werd gevonden door marskramer Willem Verreyt op 16 januari 1645. Het verhaal over O.L. Vrouw ter Sneeuw is opgetekend door notaris Henric Van Belle te Retie. Willem Verreyt was te voet op weg van Baarle naar Chaam. Hoewel overal sneeuw lag, waren het beeldje en de plek waar het lag, helemaal droog. Verreyt nam het beeldje mee. Vervolgens werd hij aangevallen door twee struikrovers met geweren. Het geweer van de eerste aanvaller sloeg hij stuk met zijn stok. Daarop haalde de tweede aanvaller de trekker van zijn geweer over, maar het schot ging niet af. Willem Verreyt schreef dit alles toe aan de hulp van Maria. Hij nam het beeld mee naar het gehucht Werbeek bij Retie, gelegen in de Zuidelijke Nederlanden. Daar werden gunsten en genezingen gemeld op voorspraak van O.L. Vrouw ter Sneeuw. In 1645 werd een houten kapel opgericht en in 1665 een stenen kapel die er nog steeds staat. 

Verering

- Tijdens de Tweede Wereldoorlog vonden velen uit Chaam de route naar de kapel bij het Thijske's bos om er in stilte om bescherming te bidden. Na de bevrijding kwam uit dankbaarheid een grotere Mariadevotie op gang met als hoogtepunt de feestelijkheden op 11 juli in het Mariajaar 1954. In dat jaar werd door Mathias Doesburg een kopie vervaardigd van het originele Mariabeeldje dat in 1645 bij Chaam was gevonden. Het nagemaakte beeld bevat een stukje hout, een relikwie als het ware, genomen uit de voet van het echte beeld. Sinds 1954 nam de Mariadevotie weer af maar in de meimaand werd er, eerst elke avond, daarna -tenminste tot 2010- op de dinsdagavonden, een rozenhoedje gebeden.

Materiële cultuur

- Lied: Een jaar na de inwijding van de kapel zette P. van den Broek een Lied voor O.L. Vrouw ter Sneeuw te Chaam van A.C. Diepstraten op muziek.

Bronnen en literatuur

Literatuur: W. van den Hout, 'Hoe de Chaamse Mariakapel tot stand kwam', in: "Ons Weekblad", vrijdag 15 okt. 1993; Toon van Miert, 'Wil de nieuwe kapelaan Hack voor de kapel O.L.V. ter Sneeuw in Chaam opstaan?', in: BN DeStem, 20 april 2010.
Website: Kapel van Onze-Lieve-Vrouw ter Sneeuw, Werbeek - Retiese Heemkundige Kring ‘Zeven Neten’ vzw.
Overige bronnen: KDC BiN-diskw.-dossier Chaam-O.L. Vrouw ter Sneeuw.

Laatste mutatie 24-02-2025
  naar het KDC, voor aanvullingen en commentaar.