Culemborg, H. Emerentiana

Gediskwalificeerd: ja
Cultusobject: H. Emerentiana
Datum: 23 januari
Periode: 1429-1577
Religieuze context: Christelijk
Locatie: Barbarakerk, voor 1578
Adres: Culemborg
Gemeente: Culemborg
Provincie: Gelderland
Bisdom: Utrecht
Samenvatting:

Bisschop Zweder van Culemborg en Rudolf van Diepholt betwistten elkaar tijdens het Stichtse Schisma de Utrechtse bisschopszetel. Op 23 januari 1428 deed de partij van Diepholt een poging om de stad Culemborg in te nemen. Dit mislukte, volgens Zweder door hemels ingrijpen op voorspraak van de Romeinse heilige Emerentiana. Als dank stelde hij een jaarlijkse dankprocessie in, maar van een bedevaart was geen sprake.
Auteur: Frans Kroonenberghs
Illustraties:
Topografie
↑ top
Cultusobject

- De reliek die de Barbarakerk geschonken kreeg bestond uit een deel van de schedel van de H. Emerentiana.

↑ top
Verering

- Vanwege de de redding van Culemborg in 1428 werd een dankprocessie ingesteld. Bij die jaarlijkse processie op 23 januari kregen de deelnemers de toezegging van 40 dagen aflaat. De viering ging begeleid met orgelspel en brooduitdeling aan de armen. Begin 1495 schonk de abt van de Norbertijnenabdij Marienweerd bij Beesd aan de Barbarakerk in Culemborg een reliek van de H. Emerentiana. Over een speciaal altaar in de kerk voor de heilige is niets bekend. De devotie bleef een lokale aangelegenheid. In 1578 kwam er een einde aan de Emerentianaviering door het verbod op godsdienstige aktiviteiten buiten de kerkgebouwen. Wat er na de beeldenstorm in 1566 met de reliek is gebeurd is niet bekend.

↑ top
Bronnen en literatuur

Literatuur: A.W.K. Voet van Oudheusden, Historische beschryvinge van Culemborg (Utrecht 1753; repr. Zutphen 1978); O.J. de Jong, De reformatie in Culemborg, diss. UvA (Assen 1957); R.F.P. de Beaufort en Herma M. van den Berg, De Betuwe, III Gelderland ('s-Gravenhage 1968).
Overige bronnen: KDC BiN-diskw.-dossier Culemborg Emerentia.

 

↑ top
  naar het KDC, voor aanvullingen en commentaar.
 
<<< /a>