Topografie:
- De parochie H. Hart van Jezus werd als rectoraat binnen de
parochie H. Gertrudis te Maasbracht gesticht op 10 maart 1933.
De eerste rector was J. J. Hendrix (1933-1945). Op 15 juni 1933
werd de eerste steen gelegd voor de kerk, die op 17 december
1933 werd ingezegend door deken J. Jongen uit Echt. De
consecratie door bisschop J. H. G. Lemmens (1932-1958) vond
plaats op 8 juli 1934. Daarbij werden de relieken uit de kapel
in Tergouwen overgebracht naar de kerk en in het hoofdaltaar
geplaatst. Op 1 augustus 1946 werd het rectoraat tot parochie
verheven. Eerste pastoor was H. K. E. van Schwartzenberg (rector
vanaf 1945; pastoor 1946-1978).
- Omtrent het door de informant in 1993 vermelde Dominicus
veldkruis werd geen nadere informatie gevonden.
- Op de hoek van de Stationsweg en de Heerenweg staat sinds
mensenheugenis het zogenoemde 'Kapelke'. De 'Gemeente Metinge'
van 1680 duidt deze plaats al aan als  'Aan het Kapelke'. In
deze kapel stand een beeld van O. L. Vrouw. Mevrouw Lies
Mestrom-Neelen, die de kapel sinds 1941 verzorgde, vertelde in
1983 dat 't Kapelke' volgens familieoverlevering eeuwen
geleden werd gebouwd na een periode van ziekte onder het vee.
De kapel is, zo ver de herinneringen teruggaan van generatie
op generatie eigendom geweest van de familie Mestrom, 'tot
waarschijnlijk het tijdstip van de aanleg van de tramweg',
toen zij in eigendom overging naar de gemeente Maasbracht. De
verzorging bleef echter in handen van de familie Mestrom.
- Op 26 juni 1972 reed een vrachtwagen de kapel in puin. Na
een ingewikkelde procedure van enkele jaren, waarin
eigendomsrechten en verzekeringspenningen een rol speelden,
kon de gemeente Maasbracht overgaan tot de herbouw van 
'Kapelke'. Het gemeentepersoneel herbouwde de kapel met
gebruikmaking van de oorspronkelijke stenen. Omdat het
kapelletje na verloop van jaren een sta-in-de-weg zou kunnen
worden voor een nieuwe verbindingsweg ter plaatse, moest het
echter een eindje warden opgeschoven. Doordat de Rijksdienst
voor de Monumentenzorg de kapel op de monumentenlijst bleek te
hebben geplaatst, was voor verplaatsing toestemming vereist,
die pas na veel vijven en zessen werd verleend. Pastoor van
Schwartzenberg verrichtte op 30 april 1976 de inzegening van
de nieuwe kapel.
- De kapel van O. L. Vrouw van Lorette in Tergouwen werd in
1701, in overleg met de toenmalige pastoor Vorstermans, op
eigen kosten gebouwd door Maria Moors of Moers. Zij was de
jongste dochter van schepen Willem Moers en diens tweede vrouw
Catharina Timmermans. De tekst op de gevelsteen boven de
ingang van de kapel luidt: 'Ter eeren Godts Maria van Loretten
heeft Maria Moers deze Capelle gebouwt den eersten Novembre
Anno 1701'. De altaaropstand in Louis-XV-stijl en het
tabernakel stammen beide uit de 18de eeuw. Op het dak bevindt
zich een dakruiter met een duidelijk zichtbaar luidklokje, dat
na het afvoeren van de kerkklokken uit de parochiekerk in de
Tweede Wereldoorlog, daar tot 1948 heeft dienst gedaan als
luidklok en in het torenuurwerk. Voor de kapel staan vier oude
lindebomen. In 1887 werden twee Maasbrachtenaren beboet wegens
het stelen van takkenbossen afkomstig van deze bomen.
- In 1935 ging de kapel over in eigendom van het toenmalige
rectoraat van Brachterbeek, dat hierdoor de zorg voor het
onderhoud kreeg. In de zomer van 1936 onderging de kapel een
grondige reparatie, waarvan de kosten f 500,00 bedroegen.
Hiervoor waren 2350 leien, 2050 leihaken en 110 kilo lood
nodig. Ook de dakruiter werd gerestaureerd. Er kwamen nieuwe
glas-in-loodramen en het schilderwerk kreeg een goede beurt.
- In de jaren zestig (I960?) werd er in de parochie
gecollecteerd voor herstel van de kapel, hetgeen f 1500,00
opbracht. De kapel onderging vervolgens en noodzakelijke
opknapbeurt: de muren werden opnieuw gevoegd en van binnen
gepleisterd. Het altaar werd vervangen en de opstand ontdaan
van de vele verflagen. Ook werd er toen elektrische
verlichting aangelegd.

Cultusobject
- In de kapel aan de Heerenweg stond een antiek houten beeld
van O. L. Vrouw met Jezuskind, dat herhaaldelijk van nieuwe,
passende kledij werd voorzien. Omstreeks 1970 werd het beeld
gestolen en vervangen door een beeltenis van O. L. Vrouw zonder
Jezuskind, afkomstig uit Banneux. Dit werd bij het ongeluk in
1972 vernield. In de in 1976 ingezegende kapel prijkte in 1983
een nieuw keramieken beeld. Deze beeltenis van O. L. Vrouw met
het Jezuskind werd voor dit doel door Keramiekindustrie St.
Joris te Beesel geschonken aan de uit Maasbracht afkomstige
komiek Pierre Cnoops.
- In de kapel van O. L. Vrouw van Lorette bevond zich nog in
1983 een beeld van O. L. Vrouw met het Jezuskind.
 

Verering in heden en verleden
- Bij de stichtingsakte van 1712 stichtte Maria Moors een
wekelijkse mis in de kapel van O. L. Vrouw van Lorette op
iedere zaterdag. Later werd dit iedere vrijdag. Deze mis moest
worden gelezen voor haar ziel en die van haar vrienden en
bloedverwanten. De koster moest ervoor zorgen dat de klok van
de parochiekerk in Maasbracht werd geluid ten teken dat in de
kapel de mis ging beginnen. Tot de ingebruikname van de
rectoraatskerk te Brachterbeek in 1933 kwamen de pastoor van
Maasbracht of de kapelaan om beurten deze mis in de kapel
opdragen.
- De inwoners van Brachterbeek plachten zich in de meimaand in
en rond de kapel te verzamelen om er het rozenhoedje te
bidden. De kapel zelf bood maar plaats aan weinigen, maar
onder het bladerdak van de stokoude linden voor de kapel
verdrong zich jong en oud om te bidden ter ere van de Moeder
Gods. De inwoners schonken veel giften aan de kapel en aan
O. L. Vrouw van Lorette. Dit gebeurde voornamelijk bij
gebedsverhoringen, in de vorm van gouden en zilveren kronen,
scepters, ketens en kruisen, kostbare kleden, hoofddoeken,
enzovoort. Toen tijdens de Tweede Wereldoorlog de Duitsers
opdracht gaven tot evacuatie, spoedde mevrouw Jochems zich
naar de kapel en verzamelde daar alle kostbaarheden. In een
blikken doos werden de sieraden onder de grand gestopt tot na
de bevrijding.
- De Sacramentsprocessie op de tweede zondag na Pinksteren in
de parochie Maasbracht (later, in de parochie Brachterbeek,
gehouden op de derde zondag na Pinksteren), was in de eerste
helft van de 19de eeuw een grootse manifestatie met een lange
route. Het enige rustaltaar was bij de kapel van O. L. Vrouw
van Lorette in Tergouwen. Enkele families zorgden dan voor de
versiering van kapel en omgeving: mannen bevestigden vlaggen
in de linden voor de kapel en plaatsen 'de ark' . Het beeld van
O. L. Vrouw werd in een nieuwe jurk gestoken en met de oude,
kostbare sieraden omhangen. Tijdens de processie werd het
klokje van de kapel geluid. Bij de kapel hield de processie
halt, werd het Tantum Ergo gezongen en de zegen gegeven.
Tijdens de processie werden wit zand, zaagmeel, snippers
gekleurd papier en bloemen gebruikt als strooisel voor figuren
bij de kapel en onderweg. Na afloop van de processie werden
papiersnippers en bloemen bij de kapel door de kinderen
verzameld en uitgestrooid op zolders, in schuren en stallen
als middel tegen de muizen. Ook tijdens de drie kruisdagen
voor Hemelvaart trok er een processie door de parochie.
- Na de bouw van de parochiekerk in 1933 verloor de kapel veel
van haar belang en aantrekkingskracht. Op 1 november 1951 werd
het 250-jarig bestaan van de kapel in Tergouwen feestelijk
herdacht. Tijdens een Hoogmis werd de hele parochie toegewijd
aan O. L. Vrouw van Lorette. De eerwaarde heer Jos Linssen
hield 's-avonds in het patronaat een lezing met lichtbeelden
over de geschiedenis van Brachterbeek en de kapel. Pastoor H.
Evers (1978-) heeft er na 1978 voor gezorgd dat in de kapel
weer wekelijks op woensdagavond de mis wordt gelezen en in de
Mariamaanden mei en oktober in de avonduren. Enkele ouders
lieten in de kapel hun kind dopen en in 1982 werd er voor het
eerst een huwelijk ingezegend. Enkele dames uit Tergouwen
verzorgden in 1983 de kapel, waarvan het uitwendige toen toe
was aan restauratie. Anno 1998 werden er in de kapel talrijke
dopelingen van buiten de parochie gedoopt en ieder jaar
zoeken een à twee bruidsparen van buiten de parochie de
intimiteit van de kapel om er hun huwelijk te laten inzegenen.
Eenmaal per jaar wordt er eind juni bij de kapel onder veel
belangstelling een openluchtmis opgedragen voor de kinderen
die daar gedoopt zijn. Volgens pastoor Evers geniet het beeld
van O. L. Vrouw in de kapel geen bijzondere verering.

Materiële Cultuur.
-De voornaamste en kostbare sieraden die aan O.L. Vrouw van Lorette geschonken waren, werden in 1951 verwerkt tot een soort schilderij achter glas. Aanvankelijk werden ze bewaard in de brandkast van de sacristie, maar in 1983 hebben ze weer een zichtbare ereplaats gekregen in de parochiekerk van Brachterbeek. In de kerk bevinden zich verder nog een paar gegoten drievoetkandelaartjes uit de tweede helft van de 18de eeuw en een antiek houten St.- Jozefbeeld afkomstig uit de kapel.

Literatuur:
Ton Valkenburg, Geschiedenis van Brachterbeek. Een parochie in de gemeente Maasbracht. Uitgegeven bij gelegenheid van het jubileumfeest "50 jaar kerk Brachterbeek" ([Maasbracht], 1983). p. 22-23 en 36 (foto's van de Sacramentsprocessie); p. 109-110 (foto's van de kapel aan de Heerenweg na het vernieling in 1972 en na de herbouw; foto van het omstreeks gestolen 1970 cultusbeeld); p. 111-113 (foto's van de kapel van O.L. Vrouw van Lorette, van het schilderij met ex-voto's uit de kapel en van de gevelsteen uit 1701).
Overige Bronnen: KDC BiN-diskw.-dossier Maasbracht.