- De Lambertusparochie is opgericht in 1911 door opsplitsing van de Sint Servaasparochie. De nieuwe parochiegemeenschap omvatte de bevolking ten westen van de oude stad. Haar kerk was de eerste buiten de stadsmuren van1262 en de vijfde van Maastricht. Het kerkgebouw is ontworpen door architect Van Groenendael uit 's-Hertogenbosch, leerling van P. Kuypers. De bouw werd vertraagd door de eerste wereldoorlog en door bouwkundige problemen rond de fundering van de koepel. De bouwconstructie bepaalde in feite het kommervolle bestaan van de kerk, tot ze in 1985 (voorlopig?) gesloten moest worden. De parochie moet zich sindsdien behelpen met de oude noodkerk, een kapel aan de Victor de Stuersstraat. In 1996 werden de parochies van St. Lambertus en St. Anna samengevoegd.
- De kerk is gebouwd in Romano-Byzantijnse stijl in de vorm van een byzantijns kruis, aan de buitenkant met Kunrader steen en van binnen met mergel. De voornaamste glas-in-lood ramen zijn uit de tweede helft van de twintiger jaren van het atelier A. Nicolas & Zonen te Roermond; de vijf ramen in de Lambertuskapel geven het leven van deze Maastrichtse heilige weer. Parochiaan W. van Hoorn heeft in 1942 boven de ingang van de kerk beeltenissen aangebracht van Servatius, Lambertus en Hubertus. De benedictijn Francois Mes schilderde in 1948 het gewelf met voorstellingen van een bijbel voor de armen (Biblia Pauperum).

- In 1938 verkreeg de parochie uit de schatkamer van de kathedraal van Luik een reliek van de H. Lambertus, zijn dijbeen. Het atelier van de Gebroeders Brom uit Utrecht maakte in 1940 hiervoor een schrijn in de vorm van de buste van de heilige. De schrijn bevat 20 kg zilver en is 110 cm hoog. Met uitzondering van het aangezicht is het geheel verguld en zijn mijter en gewaad rijk versierd met edelstenen, medaillons en emailcloissoné.

Het reliekschrijn van Sint Lambertus vormt het middelpunt van de verering van deze Maastrichtse heilige. Oorspronkelijk werd het schrijn tijdens de traditionele processie in Maastricht gedragen door de verkennersgroep van de parochie. In 1985 wordt hiertoe een dragersgilde met eigen tenue opgericht. Daarop volgt in 1992 de installatie van de Broederschap van Sint Lambertus. Deze wil dienstbaar zijn aan de katholieke eredienst, religieuze en levensbeschouwelijke activiteiten voor de leden en parochianen organiseren, de devotie tot St. Lambertus bevorderen en behulpzaam zijn bij projecten en activiteiten van de parochie. Hoogtepunt vormt de feestdag van de heilige op 17 september. De Broederschap slaagt er op bescheiden wijze in de aandacht van de parochianen te trekken voor hun patroonheilige, en tijdens processies stijlvol en waardig de eer van de enige Maastrichtse heilige hoog te houden.

Literatuur: Godescalk: De H. Lambertus, Bisschop van Maastricht en Martelaar. Zijn leven, werken en sterven. Met aantekeningen voorzien door Jac. Vrancken, pastoor de St. Lambertuskerk te Reuver, Roermond 1896; Haye, Régis de la: S. Lambertus. In: De bisschoppen van Maastricht. Serie Vierkant Maastricht nr. 5, uitgegeven door de Stichting Historische Reeks Maastricht, mei 1985, pp. 64-71.; Minis, S.E., Sint Lambertuskerk. In: De jonge monumenten van Maastricht. Uitgegeven door de Gemeente Maastricht, Dienst Stadontwikkeling en Grondzaken, b.g.v. de Open Monumentendag Maastricht 1992, pp. 27-28.; Bouwens, R.H.H.L., St. Lambertuskerk. Serie Maastrichts Sihouet nr. 33, uitgegeven door de Stichting Historische Reeks Maastricht, sept. 1991.
Overige Bronnen: KDC BiN-diskw.-dossier Maastricht