- Pancratius was afkomstig uit Phrygië. Als jongen kwam hij naar Rome en werd daar door de paus (de verschillende legenden spreken elkaar tegen over welke paus het ging) onderricht in de beginselen van het christelijk geloof en gedoopt. Hij was een van de slachtoffers tijdens de vervolgingen onder keizer Diocletianus. Omdat hij zijn geloof niet wilde verzaken werd Pancratius rond 305 op 14-jarige leeftijd in opdracht van de keizer onthoofd. De plaats van zijn terechtstelling lag in het oude Rome aan de Via Aurelia. Zijn feestdag is 12 mei. In Nederland geldt hij als een van de vier ijsheiligen, net als Mamertus (11 mei), Servatius (13 mei) en Bonifatius van Tarsus (14 mei). 
- Voor de ridders van de late middeleeuwen was Pancratius de patroon van het eens gegeven woord. Pancratius wordt ook wel gerekend tot de veertien noodhelpers. Hij werd sinds de 13e eeuw afgebeeld met zwaard en palmtak en sinds de 15e eeuw als Romeins soldaat of als ridder.

- Volgens sommige historici zou de Pancratiusverering in de Abdij van Egmond zijn overgebracht door monniken van de St.-Baafsabdij te Gent. In de 10e eeuw trokken kloosterlingen vanuit Gent naar de abdij in Egmond. In Gent was in de daaropvolgende eeuwen een opbloei van de Pancratiusverering. In de abdij van Gent zouden zich ook relieken van Pancratius hebben bevonden.
- In een nogal onduidelijke beschrijving van een gebrandschilderd raam in de (nieuwe) Pancratiuskerk, waarop de schutspatroon is afgebeeld lezen we: ‘Pancratius werd in Nederland vooral bekend door de abdijen van Egmond en Utrecht(?), Castricum kreeg van de abdij Pancratius als patroon toegewezen’.
- De eerste mededeling waaruit blijkt dat de verering van St. Pancratius in de abdij van Egmond bekend was, dateert uit 1136.

Literatuur: A.L. Huisman, Die Verehrung des heiligen Pancratius in West- und Mitteleuropa (Haarlem: Tjeenk Willink, 1939) p. 83; 'De parochiekerk Sint Pancratius tot aan de Reformatie', in: Jaarboek Oud-Castricum 15 (1992) p. 4-16.
Overige bronnen: KDC BiN-diskw.-dossier Egmond-Binnen (abdij)-Pancratius.