Glanerbrug, O.L. Vrouw van Lourdes / Bernadette Soubirous

Gediskwalificeerd: ja
Cultusobject: O.L. Vrouw van Lourdes / Bernadette Soubirous Open Street Maps
Datum: Sacramentszondag / laatste zondag in oktober
Periode: 1974-1992
Religieuze context: Christelijk
Locatie: Lourdesgrot Bernadettekapel
Adres: Gronausestraat 710, 7533 BM Enschede
Gemeente: Enschede
Provincie: Overijssel
Bisdom: Utrecht
Samenvatting:

Naast de Bernadettekerk te Glanerbrug was een kopie gebouwd van de Lourdesgrot. Hier werd tussen 1974 en 1992 een sacramentsprocessie gehouden en een lichtprocessie ter ere van O.L. Vrouw van Lourdes en Bernadette Soubirous. Geen bedevaartkarakter.

Auteur: Frans Kroonenberghs
Illustraties:
Topografie

- De Bernadettekerk te Glanerbrug bij Enschede werd, op initiatief van de parochie Onze Lieve Vrouw van den Allerheiligsten Rozenkrans, in de wijk Dolphia als parochiekerk gebouwd in 1934. In 1935 werden kerk en parochie overgenomen door de Orde van de Kapucijnen. Deze orde stichtte daar in 1937 het klooster Dolphia. De kloosterkerk bevond zich achter de Bernadettekerk. Kloosterkerk en Bernadettekerk lagen tegen elkaar aan. De koren van beide kerken waren met de rug tegen elkaar gebouwd. Op deze manier konden de monniken de dienst in de Bernadettekerk volgen, aanvankelijk via een open boog, later via openingen (aan de zijde van de Bernadettekerk) en openslaande luiken (aan de zijde van de kloosterkerk) in een gemetselde muur. Het klooster werd tijdens de Tweede Wereldoorlog geconfisqueerd door de Duitse bezetters, maar na de oorlog beleefde het kortstondig nog een grote bloei. Door afnemende animo moest het klooster in 1966 opgeheven worden en kreeg het gebouw andere bestemmingen. De Bernadettekerk werd in 1992 gesloten.
- Tussen de parochiekerk en het klooster lag de Bernadettekapel. Het is niet geheel duidelijk wat hiermee wordt bedoeld. Zeker was er een Lourdesgrot met beelden van O.L. Vrouw van Lourdes en Bernadette Soubirous. Of er daarnaast nog een aparte Bernadettekapel of Lourdeskapel was, wordt uit de documentatie niet met zekerheid duidelijk. In 1992 werd het beeld van Bernadette uit de Lourdesgrot geroofd. Het ging om een 60 cm hoog stenen beeld van het knielende Franse meisje Bernadette Soubirous aan wie Maria in 1858 verscheen. Dit beeld werd later weer vervangen door een nieuw beeld. De documentatie vermeldt dat de Lourdeskapel in 1992 werd gesloopt.

Cultusobject

- Zie voor Bernadette Soubirous en O.L. Vrouw van Lourdes ⟶ Cadier en Keer, O.L. Vrouw van Lourdes.

Verering

- De kapucijner pater Ananias was de geestelijke van de Bernadettekerk. Hij wilde niet weten van moderne geloofsopvattingen en omschreef zichzelf als "orthodox". Op instigatie van de pater Ananias werd vanaf 1972 op Sacramentszondag of een zondag later een sacramentsprocessie gehouden die met de Bernadettekapel als begin- en eindpunt om het voormalige kapucijnenklooster trok. Pater Ananias ging graag naar Lourdes. Naar analogie van de lichtprocessie aldaar organiseerde hij deze vanaf 1974 ook enkele malen in Glanerbrug op de laatste zondag van oktober of op een andere datum. De route was dezelfde als bij de sacramentsprocessie. Deze processies hadden een lokaal karakter. 

Bronnen en literatuur

Literatuur: Hens Schonewille, 'Pater Overijsselse Lourdesgrot ontgoocheld over ontvreemding kerkbeeld: "Diefstal is duivelswerk!" ', in: Twentse Courant, 16 sept. 1992; PJMI, BiN-dossier Enschede (Glanerbrug), 216, VKVL nr. XXX.
Website: https://cultureelerfgoedenschede.nl/voormalige-klooster-dolphia/.
Overige bronnen: KDC BiN-diskw.-dossier Enschede (Bernadettekapel)-OLV van Lourdes; telefonisch contact met Johan Papenborg.

Laatste mutatie 28-07-2025
  naar het KDC, voor aanvullingen en commentaar.