Veltum, Rochus ; Hubertus

Gediskwalificeerd: ja
Cultusobject: Rochus ; Hubertus
Datum: 16 augustus; 3 november
Periode: onbekend
Religieuze context: christelijk
Locatie: St. Antoniuskapel in de parochie St. Petrus Banden
Adres: Langstraat
Gemeente: Venray
Provincie: Limburg
Bisdom: Roermond
Samenvatting:

De kapel stond onder bijzondere bescherming van drie heiligen: Antonius Abt, St. Rochus en St. Hubertus. Deze heiligen waren alle drie onder de boerenstand populair als beschermers van mens en dier tegen ziekten.
Geen bedevaartsplaats - te kleinschalig; 'het grensoverschrijdenden aspect' ontbreekt.

Auteur: P.J.A. van Meegeren, archivaris Venray, beheerder oud-archie
Illustraties:
Topografie

- In 1896 werd door pastoor Hillen in de kapel een  St. Rochusbroederschap opgericht. In haar bloeitijd telde de broederschap acht - tot negenhonderd leden. Na de Tweede Wereldoorlog nam het ledental af, en in 1963 werd zij opgeheven. 
- Vanaf de oprichting tot 1905 trok vanuit de Grote Kerk een processie naar Veltum. Na 1905 beperkten de activiteiten van de Rochusbroederschap zich tot de schenking van de jaarlijkse collecteopbrengst onder de leden van de kapel.

 

Cultusobject

Op de feestdag van St. Hubertus (3 november) vonden in Veltum de traditionele Hubertusgebruiken plaats: zegening en eten van het Hubertusbrood en het branden van honden. De kerkbaljuw brandde de honden met een ijzer of een Hubertussleutel tegen de razernij.
- De hondenbrander van Markegem
- Sinds 1665 bestaat er in Markegem, tussen Dentergem en Wakken, een bloeiende broederschap ter ere van Sint-Hubertus. Fr. Hollevoet heeft in de Roede van Tielt (jg. 1992, blz. 65-72) deze confrerie uitvoerig besproken.
- Zeker reeds in 1688 mocht de kerkbaljuw van Markegem Christoffel Gourlandt de honden branden met een ijzer of Sint-Hubertussleutel tegen de razernij. De Gourlandts waren een ware dynastie van kerkbaljuws, want ze hielden het te Markegem uit als kerkbaljuw tot in deze eeuw. Steeds was het de kerkbaljuw die de honden ‘brandde’.

Bronnen en literatuur

Literatuur: J.G.E.A. Swinkels: ' Veltheym- Veltum. Geschiedenis van een Venrayse wijk' (Venlo: Dagblad voor Noord=Limburg B.V., 1983.) ;
 KDC BiN - diskw. - dossier Venray.
PJMI VKVL 64b

  naar het KDC, voor aanvullingen en commentaar.
 
<<< /a>