Weert, Rumoldus

Gediskwalificeerd: ja
Cultusobject: Rumoldus
Datum: 27 oktober
Periode: onbekend
Religieuze context: christelijk
Locatie: Kapel van St. Rumoldus in de parochie van het Onbevlekt Maria in de wijk Molenveld (Fatima)
Adres: Molenpoort 31, Weert
Gemeente: Weert
Provincie: Limburg
Bisdom: Roermond
Samenvatting:

Verering voor Rumoldus

Auteur: Cor Tubée; Geert Vink
Illustraties:
Topografie

Uit de  registers van kerkbezoeken van de aartsdiaken van Kempenland blijkt dat reeds in
1400 in Weert een Rumolduskapel gelegen was. Ook in aartsdiakenale registers en
goedenisboeken uit de 15de en 16de eeuw wordt gewag gemaakt van een Rumolduskapel,
die buiten de Molenpoort was gelegen. Aan de kapel was een beneficie verbonden,
waarvan de heer van Weert de patroon was. De beneficiant was verplicht eenmaal per
week op een dag ter vrije keuze een mis te celebreren.
De huidige kapel, die ook Kruiskapel genoemd wordt, dateert uit het laatste kwart van de
18de eeuw en werd in de periode 1833-1837 gerestaureerd en vergroot. Op 10 maart 1845
werd in de kapel een kruisweg opgericht. 
De kapel is een eenbeukig, bakstenen 3/8-gesloten kerkje met een hol- en rondkantige
topgevel, een met hardsteen omraamde rondboogdeur, een zeshoekig nokspitsje en ,een
kleine eenvoudige galerij in Lodewijk-XV-stijl. Zij bevatte houten beelden van Rumoldus
en O.L. Vrouw. Bij gelegenheid van de sluiting van een volksmissie in 1836 werd buiten
tegen de koorzijde van de kapel een 5 a 6 meter hoog eikenhouten kruis uit de 17de eeuw
geplaatst met aan de uiteinden medallions met de emblemen van de vier evangelisten  en
met een geheel uit eikenhout gesneden corpus dat voor 1600 vervaardigd moet zijn. Na
een grondige restauratie werd het kruis in September 1929 naar de dekenale St. Martinuskerk
van Weert overgebracht om te voorkomen dat het nog verder aan alle weersgesteldheden
blootgesteld zou worden. Een protestschrijven van buurtbewoners aan de bisschop
leverde geen resultaat op, maar wel werd een soortgelijk, doch minder kostbaar kruis met
corpus uit de kerk bij de kapel geplaatst.
Omdat de kapel geen passende bestemming had, raakte zij steeds meer in verval. In 1975
kocht de gemeente Weert de kapel aan voor de symbolische som van een gulden en ging
over tot een algehele restauratie, die in 1977 werd voltooid. Sindsdien wordt de kapel
gebruikt als gedachteniskapel voor de Weerter oorlogsslachtoffers. In de absls staat een
beeld van de Amsterdamse kunstenaar Felix van Kalmthout, voorstellende een groep
gevangenen die gedeporteerd wordt. Vooraan tegen de rechter zijmuur hangt een kruis dat
afkomstig is van het voormalige pensionaat St. Louis. Het corpus zou een ontwerp zijn
van Charles Vos uit Maastricht. Langs de muren van de kapel staat een collectie gietijzeren
graftekens of delen daarvan opgesteld.

Cultusobject

Rumoldus zou een Angelsaksische missionaris zijn geweest, die vanuit Engeland overstak naar het vaste land van Europa. Na zijn bisschopswijding missioneerde hij tijdens de regering van Pepijn de Korte ( 751-768) in de Zuidelijke Nederlanden. Bij een roofoverval in juni 775 stierf Rumoldus de marteldood te St. Truiden. Rumoldus wordt vereerd als patroon tegen 'quade oogen', 'geschille in de kele' en ziekten onder het vee. Zijn feestdag valt op 27 oktober.
Het beeld van Rumoldus bevindt zich niet meer in de kapel en het is niet bekend waar het gebleven is.

Verering

Omtrent de oorsprong van de verering van Rumoldus in Weert en de verering zelf is niets naders bekend

Bronnen en literatuur

Archieven: Gemeentearchief Weert. Oud-rechterlijk archief van Weert 1400-1796, inv. nrs. 4703 en 4704; Gemeentearchief Weert. Oud-administratief archief van Weert tot 1795, inv.nr. 2984; Gemeentearchief Weert. Nieuw-archief der gemeente Weert, invo.nr. 28; Gemeentearchief Weert. Archief parochie St. Martinus, inv.nrs. 1-2, 692-702, 1328-1333.
Literatuur: Bert Adriaens e.a.,Wieerter almenak 1977. Portret van Wieert. Deil 1: Kapellen (Weert: Vastenaovundjvereiniging ' De Rogstaekers', 1976); Godfried C.M. Egelie, De kruisen van de Rumolduskapel, in: Weert in woord en beeld. Jaarboek voor Weert 1995 (Weert: Stichting Weerter Publikaties, 1994), p.37-55; Jos Habets, Geschiedenis van het bisdom Roermond en van de bisdommen, die het in deze gewesten zijn voorgegaan. Eerste deel  (Roermond: J.J. Romen 1875), p. 367; Voorlopige lijst der Nederlandsche monumenten van geschiedenis en kunst. Deel Viii. De provincie Limburg. Tweede stuk ('s-Gravenhage: Algemeene Landsdrukkerij, 1926), p. 547.
Overige Bronnen: KDC BiN-diskw.-dossier, Weert.

  naar het KDC, voor aanvullingen en commentaar.