Werkendam, Kruis Heilig

Gediskwalificeerd: ja
Cultusobject: Kruis Heilig
Datum: onbekend
Periode: Middeleeuwen
Religieuze context: christelijk
Locatie: onbekend
Adres: onbekend
Gemeente: Altena (vanaf 1 januari 2019)
Provincie: Noord-Brabant
Bisdom: 's- Hertogenbosch
Samenvatting:

geen bedevaartsplaats; de "Altare S. Crusis miraculose" geeft daar onvoldoende basis voor.

Auteur: Geert Vink
Illustraties:
Topografie

Werkendam ligt aan de grenzen van het land Altena, ongeveer twee uren van Woudrichem. Dit dorp, welk vrij aanzienlijk is, voerde weleer de titel van burggraafschap. De heerlijkheid, die in 1492 door Cornelis van der Duin werd bezeten, heeft enige jaren aan het geslacht van Bronkhorst toebehoord en is geruime tijd eigendom van Oem van Wijngaarden geweest. De hiervoor vermelde bezitster van de heerlijkheid De Werken, was op het eind van de vorige eeuw, mede Vrouw van deze plaats.
- De kerk, die door de Ambachtsheer werd begeven, is aan de H. Martinus toegewijd. Ze had, behalve het hoge altaar nog vier andere altaren, welke ter ere van de H. Petrus, van de H. Anna, van de H. Catharina, en van het H. Kruis waren gesticht.  De twee laatsten stonden in een afzonderlijk kapelletje of koorke. Dit kapelletje met het altaar van het H. Kruis, was op 18 november 1492 door Nicolaus van den Stael en zijn vrouw Mechtildis van Hoevel, tot stand gebracht en werd zeer bezocht. Het daarin opgerichte beneficie werd door een uit het bloedverwantschap van de stichters begeven. De kerk, die een 'vierkantigen zware toren'  heeft, die met een spits is gedekt, is in 1738 door de  Hervormden aanmerkelijk vergroot.

Bronnen en literatuur

Literatuur: R.R. Post, kerkgeschiedenis van Nederland in de Middeleeuwen. Utrecht, Spectrum, 1957; R.R. Post: Kerkelijke verhoudingen in Nederland voor de Reformatie van ca.1500 tot ca 1580; Utrecht/Antwerpen, Het Spectrum 1954.
Overige Bronnen: KDC BiN-diskw.-dossier , Werkendam.

  naar het KDC, voor aanvullingen en commentaar.