Werkendam ligt aan de grenzen van het land Altena, ongeveer twee uren van Woudrichem. Dit dorp, welk vrij aanzienlijk is, voerde weleer de titel van burggraafschap. De heerlijkheid, die in 1492 door Cornelis van der Duin werd bezeten, heeft enige jaren aan het geslacht van Bronkhorst toebehoord en is geruime tijd eigendom van Oem van Wijngaarden geweest. De hiervoor vermelde bezitster van de heerlijkheid De Werken, was op het eind van de vorige eeuw, mede Vrouw van deze plaats. - De kerk, die door de Ambachtsheer werd begeven, is aan de H. Martinus toegewijd. Ze had, behalve het hoge altaar nog vier andere altaren, welke ter ere van de H. Petrus, van de H. Anna, van de H. Catharina, en van het H. Kruis waren gesticht. De twee laatsten stonden in een afzonderlijk kapelletje of koorke. Dit kapelletje met het altaar van het H. Kruis, was op 18 november 1492 door Nicolaus van den Stael en zijn vrouw Mechtildis van Hoevel, tot stand gebracht en werd zeer bezocht. Het daarin opgerichte beneficie werd door een uit het bloedverwantschap van de stichters begeven. De kerk, die een 'vierkantigen zware toren' heeft, die met een spits is gedekt, is in 1738 door de Hervormden aanmerkelijk vergroot.
|