Oirsbeek, O.L. Vrouw van Fatima

Gediskwalificeerd: ja
Cultusobject: O.L. Vrouw van Fatima
Datum: 15 augustus
Periode: 20e - 21e eeuw
Religieuze context: Christelijk
Locatie: Mariagrot
Adres: Boompjesweg-Raadhuisstraat
Gemeente: Beekdaelen
Provincie: Limburg
Bisdom: Roermond
Samenvatting:

De Mariagrot met een beeld van O.L. Vrouw van Fatima, die in 1946 door de parochianen in Oirsbeek is gebouwd uit dankbaarheid dat het dorp de Tweede Wereldoorlog goed had doorstaan, had aan het einde van de 20e eeuw te lijden van verval en vandalisme. Een Mariagrotcomité onder voorzitterschap van Remigius Winthagen zorgde in 1998-1999 voor restauratie, wederom met steun van de dorpsgemeenschap. Op 15 augustus 1999 werd de opgeknapte grot opnieuw in gebruik genomen met een eucharistieviering, ziekenzegening en zegening van de kroetwusj. Vrijwilligers beheren en onderhouden de grot. Hij wordt gebruikt voor processies en andere kerkelijke diensten, maar er is geen sprake van een bedevaart.

Auteur: Marga Pauwels
Illustraties:
Topografie

- Uit dankbaarheid dat de gemeente Oirsbeek redelijk ongeschonden uit de Tweede Wereldoorlog is gekomen, is in 1946 bij de Boompjesweg-Raadhuisstraat een Mariagrot gebouwd met daarin een beeld van Onze Lieve Vrouw van Fatima. De bouw kostte f. 9000,-. De grot en de keermuur aan de straatkant zijn gebouwd met Kunradersteen. Kunradersteen is de algemene benaming van de geelgrijze kalk die het onderste gedeelte vormt van de geologische formatie van Maastricht. Hij lijkt qua uiterlijk veel op krijtgesteente of Limburgse mergel, maar is veel harder. De bouw van de grot was een gezamenlijke inspanning van alle parochianen van Oirsbeek. Zij verrichtten werkzaamheden en brachten de financiën bij elkaar.

Cultusobject

- In de Mariagrot in Oirsbeek staat een beeld van O.L. Vrouw van Fatima. Het beeld is in 1946 gemaakt door Ch. Vos, beeldhouwer in Maastricht, voor het bedrag van f. 1000,-.
- Na verloop van tijd raakte de devotieplaats in verval. De muren van de grot waren overwoekerd, de keermuur aan de straatkant brokkelde af, en bovendien hadden grot, muren en bankjes behoorlijk te lijden van vandalisme. Remigius Winthagen, die de grot regelmatig bezocht, richtte begin 1998 een Mariagrotcomité op van negen leden met hemzelf als voorzitter. Het doel was de restauratie van de devotieplaats. 
- Met sponsoring, subsidies en giften sprokkelde het comité f. 50.000,- bij elkaar. De Kunradersteen van de grot en de muur werd hersteld en schoongemaakt, het hekwerk werd vernieuwd en er kwamen een rolstoeltoegang en stevige stalen, vandalisme bestendige banken. Het comité voerde zo veel mogelijk werkzaamheden zelf uit om de kosten zo laag mogelijk te houden. 
- Remigius Winthagen nam het initiatief tot restauratie vanwege zijn ergernis over het verval van de grot én vanwege een gebeurtenis uit zijn jeugd. In Dagblad De Limburger van 12-8-1999 vertelt hij: ,,Als kleuter ben ik tijdens het spelen een keer in een ketel kokende melk gestapt. Mijn voet was helemaal verbrand. Volgens de artsen was er weinig meer aan doen. Ik zou voor de rest van mijn leven moeilijk kunnen lopen. Mijn ouders hebben toen een noveen van negen dagen voor me gebeden. Plotseling begon de wond te genezen. Onze toenmalige huisarts, dokter Hermans uit Schimmert, stond versteld. 'Dit is een wonder', riep hij. Of dat zo is, weet ik niet. Maar ik ben wel weer helemaal gezond geworden. Uit dank daarvoor probeer ik me op deze manier verdienstelijk te maken."

Verering

- De Mariagrot was vanaf 1946 een devotieplaats waar elke avond de rozenkrans gebeden werd. Elk jaar op 15 augustus vond er bij de grot een ziekenzegening met het heilig sacrament plaats. In 1955 beschrijft M. Meulenberg dit beeldend:  "Niet alleen van het dorp maar ook van elders worden lijders aangevoerd; niet slechts van de eigen parochie, maar ook uit den vreemde stromen mensen toe; ze komen de heuvels af en van onder uit het dorp ten getale van honderden en nogmaals honderden; ze bevolkten het ruime plein vóór de grot en de brede asfaltweg daarnaast en de berm van de belendende wei." De ziekenzegeningen vonden plaats tot 1974.
- Op 15 augustus 1999 werd de herstelde Mariagrot feestelijk in gebruik genomen. Er was een eucharistieviering en toespraak van pastoor L. Dohmen van de Lambertusparochie, gevolgd door een ziekenzegening en de zegening van de kroetwusj. De kroetwusj is een boeket van verschillende veldbloemen, gewassen en kruiden. Bij zwaar onweer werd er een takje van verbrand om zo bescherming te krijgen bij een mogelijke inslag.
- Rond de heropening werd de Mariagrot veelvuldig bezocht door inwoners van Oirsbeek en toeristen. Ze staken (tegen betaling) de nodige kaarsen aan.
- In 2024 werd de grot nog steeds gebruikt bij processies en andere kerkelijke diensten. Het bouwwerk wordt beheerd en onderhouden door vrijwilligers.

Bronnen en literatuur

Literatuur: M. Meulenberg, De parochies Oirsbeek en Doenrade van oude tijden tot heden (z. pl.: zonder uitgever, 1955); 'Mariagrot aan restauratie toe', in: De Uitkijk (15 april 1998) p. 5; Roh Langenveld, 'Maria kan er weer vijftig jaar tegen', in: Limbergs Dagblad. Sittard-Geleen en omgeving (29 juli 1999) p. 9; 'Mariagrot Oirsbeek in ere hersteld. Feestelijke ingebruikname met o.a. H. Mis en Ziekezegening', in: De Trompetter (4 augustus 1999); 'Mariagrot als rustpunt in jachtig leven', in: Dagblad De Limburger. Regio Sittard / Geleen (12-8-1999) p. A4; Luc Somers, 'Mariagrot Oirsbeek heropend', in: Limburgs Dagblad. Sittard-Geleen en omgeving (17 augustus 1999) p. 11.
Website: https://nl.wikipedia.org/wiki/Fatimagrot; https://rkbeekdaelen.nl/oirsbeek-fatimagrot/; https://nl.wikipedia.org/wiki/Kunrader_kalk. Geraadpleegd op 8 april 2024.
Overige bronnen:  KDC BiN-diskw.-dossier Oirsbeek-OLV van Fatima.

  naar het KDC, voor aanvullingen en commentaar.