Sint Pieter op de Berg -Maastricht, Rochus

Gediskwalificeerd: ja
Cultusobject: Rochus
Datum: 16 augustus
Periode: ?
Religieuze context: christelijk
Locatie: Kapel binnen de parochie van Allerheiligste Verlosser
Adres: Ursulinenweg 4, Maastricht; Past. F.L.H. Delahaye, Sint-Willibrordusstraat 12, M'tricht
Gemeente: Maastricht
Provincie: Limburg
Bisdom: Roermond
Samenvatting:

Patroon tegen infectieziekten; 

Auteur: Geert Vink
Illustraties:
Topografie

 

- De parochie Sint-Pieter had tot 1748 een kerk in het Maasdal, min of meer waar tegenwoordig de Sint-Lambertuskapel staat. Deze kerk, die waarschijnlijk oorspronkelijk uit de 12e of 13e eeuw stamde, belemmerde het schootsveld van de vesting Maastricht, waardoor bij (dreigende) belegeringen de kerk steeds weer moest worden afgebroken en herbouwd.[1] In 1748 gebeurde dit voor de laatste keer. Pastoor Ridderbeekx besloot vervolgens een kerk op veilige afstand van de vesting Maastricht te bouwen en wel op de oostelijke helling van de Sint-Pietersberg.[2] Het werd een eenvoudig zaalkerkje van drie traveeën. Het rechthoekige koor werd gedekt door een zadeldak, waarop een ranke dakruiter was geplaatst.
In 1872 besloot men een nieuwe kerk te bouwen, aangezien de kerk te klein en te bouwvallig was geworden. De nieuwe kerk verrees naast de oude die in 1897 werd gesloopt.
- Deze nieuwe kerk, beter bekend als Sint Pieter Boven, officieel de Kerk van de Allerheiligste Verlosser, sinds 1920 gemeente Maastricht, was door architect
Johannes Hermandus Julius Kayser ontworpen  als een neogotische kruisbasiliek met toren. De kerk werd op 29 juni 1875 ingewijd door de Roermondse bisschop Paredis.. Uitgevoerd in sobere baksteenvormen staat het gebouw aan de Ursulinenweg in de wijk Villapark. Ronde lichtbeukvensters, roosvensters in de eindgevels van het transept. Zware toren met vier geledingen met haakse steunberen en rond de achthoekige naaldspits vier pinakels van baksteen met mergelstenen banden. Het schip en de transepten hebben zadeldaken, de zijbeuken hebben lezenaardaken. Alle daken zijn met leien gedekt. Naast de kerk ligt een kerkhof met een oppervlakte van omtrent 7.700 m². De parochie van St. Pieter bestaat momenteel uit de parochie van de Allerheiligste Verlosser en H. Petrus. Op 21 oktober 1939 werd de kerk Sint-Pieter Beneden, gelegen in het dal, in gebruik genomen en werd de kerk op de berg gesloten. De altaren, beelden en het meubilair werden verhuisd naar de nieuwe kerk. In 1954 werd de kerk op de berg na een restauratie door architect H. Koene weer in gebruik genomen.

Cultusobject

De Sint Rochuskapel.  Locatie Lichtenbergweg. 
- Het kapelletje dateert uit 1888 en is in opdracht van pastoor J.M. Kribs gebouwd ter ere van Sint Rochus (de cholera-epidemie van 1865/1866 eiste veel slachtoffers op St. Pieter). Oorspronkelijk lag de Rochuskapel op de splitsing van twee oude wegen: die van de weg van Lichtenberg naar Canne en de huidige Luikerweg. In tijden van nood werd vaak een beschermheilige aangeroepen en beloofde men een kapel te bouwen als men voor het dreigend onheil gespaard bleef.
 . 28 maart 1992 werd een begin gemaakt met de restauratie van de Sint Rochuskapel. Het kapelletje werd van een nieuw beeld van Sint Rochus voorzien - een cadeau van de Veldekekring aan de Stichting Oud Sint Pieter. Pastoor Lei Smeets zegende de kapel in.
De restauratie van de Sint Rochuskapel door Stichting Oud Sint Pieter werd voltooid middels een feestelijke inwijding en inzegening op 21 oktober 2006.

Bronnen en literatuur
  naar het KDC, voor aanvullingen en commentaar.