Oud en Nieuw Gastel, O.L. Vrouw

Gediskwalificeerd: ja
Cultusobject: O.L. Vrouw
Datum:
Periode:
Religieuze context: Christelijk
Locatie: kapel op de Stoof ; kapel op de Roosendaalsebaan, hoek Kapelweg
Adres:
Gemeente: Halderberge
Provincie: Noord-Brabant
Bisdom: Breda
Samenvatting:

In Oud Gastel staan twee Mariakapellen die een lokale verering kennen. In buurtschap de Stoof stond vanaf 1935 een veldkapel, in de vorm van een pilaar met daarin een Mariabeeld. In 1987 werd deze vervangen door een betreedbare kapel, de kapel op de Stoof, die in toenemende mate onder de hoede en het beheer van buurtbewoners is gekomen. Een gepensioneerde timmerman verrichtte in 2021 de meest recente opknapbeurt. Een echtpaar dat naast de kapel woont, zorgt voor de schoonmaak en de aankoop van kaarsen. Een tweede Mariakapel in Oud Gastel is de kleine kapel op de Roosendaalsebaan. In beide gevallen is er geen sprake van een bedevaart.
Auteur:
Illustraties:
Topografie

- Sinds 1276 was Gastel een zelfstandige parochie. Er stond een kerk waarvan in 1907 de fundamenten zijn gevonden. In de tweede helft van de 15e eeuw werd de kerk vervangen door een nieuwe parochiekerk. Deze Laurentiuskerk is afgebroken in het begin van de 20e eeuw. Op dezelfde plek kwam in 1907 de nieuwe H. Laurentiuskerk gereed. Alleen de oude toren bleef behouden. Toren, kerk en een rijke inventaris aan neogotische kunst zijn samen een rijksmonument.
- In 1935 heeft pastoor Mouwen aan het begin van de Stoofstraat in Oud Gastel de eerste veldkapel laten plaatsen. Het was een stenen pilaar met een Mariabeeld erin.
- In 1976 maakte pastoor Van Dam het mogelijk dat op de hoek Stoofstraat/Lagestraat door de inwoners van buurtschap de Stoof een betreedbare Mariakapel gebouwd werd. Geld was niet voorhanden, maar een lokale ondernemer leverde de benodigde materialen en Van Dam stelde oude stenen van de in 1905 gesloopte Laurentiuskerk ter beschikking.
- De kapel op de Stoof raakte in de loop der jaren in verval. De parochie en de gemeente hadden zich teruggetrokken uit de zorg voor de kapel. Wijkvereniging de Stoof heeft eind 20e eeuw een eerste restauratie uitgevoerd.
- In 2021 knapte de gepensioneerde timmerman Chris van Rijsbergen, die geboren is in buurtschap de Stoof, de kapel op vrijwillige basis op. De directe buren van de kapel, André en Ria Besters, hielpen hem. Het echtpaar zorgt tevens al jaren voor het schoonhouden van de kapel en het aanvullen van de kaarsen voor het Mariabeeld.
- Een tweede lokale cultusplaats voor Maria in Oud Gastel is de kleine Mariakapel op de Roosendaalsebaan, tegenover huisnr. 84D. 

↑ top
Verering

- Al is het aantal bezoekers afgenomen, de kapel op de Stoof blijft een rustpunt voor mensen in de omgeving. Ze steken een kaarsje op en stoppen wat geld in de pot. In de meimaand komen er meer bezoekers.
- De kapel op de Roosendaalsebaan is klein en afgesloten met een hek. De kapel is dus niet te betreden, maar wel dagelijks aan de buitenkant te bezoeken.   

↑ top
Bronnen en literatuur

Websites: https://www.bhic.nl/ontdekken/verhalen/de-h-laurentiuskerk-in-oud-gastel;
https://www.internetbode.nl/halderberge/333273/chris-van-rijsbergen-gaat-mariakapel-van-de-stoof-opknappen;
https://www.bndestem.nl/roosendaal/kapelletje-op-de-stoof-weer-opgeknapt-pluim-voor-vrijwilligers~a2d830eb/?referrer=https%3A%2F%2Fwww.google.com%2F;
https://www.mariakapellen.nl/oud_gastell.htm;
http://www.kapelleninbrabant.nl/ zie: Oud Gastel, Roosendaalsebaan;
https://www.mariakapelvinden.nl/mariakapel-oud-gastel-roosendaalsebaan.
Geraadpleegd 2-7-2024.
Overige bronnen: KDC BiN-diskw.-dossier Oud en Nieuw Gastel-kapel op de/OLV?; brief van F. van Merrienboer aan pastor B. Krijbolder d.d. 07-10-1993. 

↑ top
  naar het KDC, voor aanvullingen en commentaar.