De heilige Frederik werd rond 780 geboren als zoon van een edelman uit het volk de Friezen, ergens in het Hollands-Friese kustgebied. Hij was bisschop van Utrecht tussen ca. 815 en ca. 835 en is een heilige en martelaar van de Rooms-Katholieke kerk. Hij werd op 18 juli 838 vermoord in Zeeland, volgens zijn legende vanwege zijn verzet tegen het zijns inziens illegale huwelijk tussen keizer Lodewijk de Vrome en keizerin Judith. Samen met de overblijfselen van zijn helper, de heilige Odulf, was zijn lichaam in de late Middeleeuwen één van de voornaamste relieken van het kapittel van Oudmunster. Hij werd begraven in de Sint-Salvatorkerk in Utrecht. Volgens Mersman was Frederiks graf van 'kostbare steen' gemaakt, die 'voortdurend vochtig' bleef. Voor de Middeleeuwer zal dit wonderbaarlijk zijn geweest, anders had Mersman het niet vermeld. Als Van Heussen het bij het rechte eind had werd het graf door gelovigen bezocht 'alwaer hij den geenen die hem aanroepen tot een geneesheer en tot een artzenij verstrekt'. Ook noemt hij de traditionele welriekende geur van de heilige. Uit bijschriften weten we dat het graf van 'marmer' (in de Middeleeuwen noemt men overigens alle kostbare of bijzondere steen al snel 'marmer' zonder dat het dit volgens moderne maatstaven geweest behoeft te zijn) was gemaakt. Rondom op de tombe was de historie van Frederik in steen uitgebeeld. 'Ter linkerzijde' van het graf bevonden zich volgens Mersman picturae, schilderingen, waaronder versregels waren aangebracht die de lof van de heilige zongen. Voor het graf hingen twee olielampen ter verlichting.
- Utrecht heeft als bedevaartsplaats slechts een geringe rol gespeeld. Hoewel bekend is dat het domkapitel moeite heeft gedaan zijn reliekschat uit te baten - en er blijkens stedelijke resoluties bij de zevenjarige vertoning van de domrelieken ook drommen mensen op de been waren - is dit nooit een financieel succes geweest.

Sint-Fredericus was bisschop van Utrecht (ca. 820-835). Hij wordt vereerd als martelaar. Feestdag 18 juli.
- Over Frederiks geboorte, afkomst en jeugd ontbreekt historisch betrouwbare informatie. Hij zou behoren tot de Friese adel. Ja, hij zou zelfs een kleinzoon zijn van de Friese koning Radboud. Door de hogere clerus van de kerk van Utrecht aan het hof van Rooms-keizer Lotharius I werd hij gekozen tot bisschop.
- In het diocees Utrecht dat zowat het huidige Nederland van boven de rivieren omvatte, ging hij voortvarend te werk. Volgens zijn hagiografen bestreed hij in het land der Friezen een ketterij, waarvan de aard onbekend is. Hij predikte de rechtzinnige leer, samen met onder anderen de priester Odulphus.
- In 829 nam Frederik deel aan een synode in Mainz. Ook is bekend dat de beroemde abt Hrabanus Maurus hem zijn commentaar op het boek Jozua toezond.
- In 834 maakte bisschop Frederik mee hoe residentiestad Utrecht door de Noormannen werd geplunderd.
- Volgens de Passio Frederici, een 11de-eeuws geschrift, zou Frederik in 835 op bevel van keizerin Judith zijn vermoord. Judith van Beieren, de tweede vrouw van Lodewijk de Vrome, stond bekend als een wellustige en overspelige vrouw. Mogelijk omdat hij haar te streng vermaande, zou hij haar toorn hebben gewekt. Andere bronnen beweren dat hij door heidenen op Walcheren zou zijn omgebracht.
- Zijn stoffelijk overschot werd bijgezet in de Sint-Salvatorkerk in Utrecht.
- Het aartsbisdom Utrecht gedenkt hem op 18 juli.De geschiedenis van de H. Frederik begint in het jaar 1362, toen het feit, dat de kostelijke tombe van de heilige in de grote crypte van de Utrechtse Salvator-kerk hersteld moest worden, aan leiding gaf tot het maken van de schrijn van de heilige Frederik. Een deel van diens schedel werd toen uit het graf genomen en is aldus in zilver beslagen. Uit veel feiten - die men bij zijn biografen vermeld kan vinden - blijkt dat de relieken van de H. Fredericus in de Oud-Munster in hoge eer werden gehouden. 

Legende:
Volgens zijn levensbeschrijving was Frederik van Friese adel; ja, hij zou zelfs een kleinzoon zijn van de Friese koning Radboud. Zijn ouders zagen het liefste dat hij later geestelijke zou worden. Daarom stuurden ze hem naar de kloosterschool van Utrecht op dat moment was Rixfried daar bisschop. Frederik was een serieuze leerling en vestigde de aandacht op zich door een heilige levenswijze. De bisschop had hem al eens toevertrouwd dat hij hem het liefste als zijn opvolger zag. 
Toen Rixfried overleed, was juist keizer Lodewijk de Vrome in het land. Alle geestelijken wezen naar Frederik als de meest geschikte kandidaat om bisschop te worden. De keizer had veel over Frederik gehoord en stemde er van harte mee in. Dat zou rond 826 geweest zijn.
Lodewijk liet zelfs een luxueus banket aanrichten. Bij die gelegenheid was het Frederik opgevallen hoeveel vorken de vorst bij de maaltijd gebruikte. Aan tafel bracht de keizer een paar misstanden ter sprake die er bij de bewoners van het Zeeuwse eiland Walcheren heersten. Hij drong er bij de nieuwe bisschop op aan hen desnoods met geweld in te peperen dat ze niet mochten trouwen met naaste bloedverwanten. De bijbel verbood het immers. Frederik antwoordde: "Majesteit, als u een vis eet, begint u dan bij de kop of bij de staart?" Verbaasd antwoordde Lodewijk: "Bij de kop natuurlijk, daar zit immers het meeste merg." "Heel juist, zei de nieuwe bisschop, en daarom begin ik ook bij de kop, dus bij uzelf. Want u maakt u zelf schuldig aan bloedschande met vrouwe Judith. Zij is immers een bloedverwante van u!" De keizer had deze reactie niet verwacht en mompelde bedremmeld dat hij er werk van zou maken. 
Frederik vertrok met een aantal priesters naar Walcheren. Met veel moeite wist hij de mensen ervan te overtuigen dat huwelijken binnen de familie tegen Gods wil indruisten, en dat de bedrijvers ervan riskeerden door God streng gestraft te worden. De situatie verbeterde. Maar niet bij de keizer. Bij hem was de toezegging om iets aan zijn huwelijk te doen, een loze belofte gebleken. Toen Frederik hem daar bij een banket op aansprak, zon vrouwe Judith op wraak. Ze huurde twee moordenaars in. Toen zij de kerk betraden, was het Frederik onmiddellijk duidelijk wat ze van plan waren. Hij stond juist op het punt om de Heilige Mis op te dragen. Hij vluchtte niet, maar stuurde zijn assistent weg. Deze verborg zich achter het altaar. Vandaar was hij er getuige van hoe er twee dolken werden gestoten in het lichaam van zijn bisschop. Frederik zakte ineen, drukte zijn wonden dicht zo goed en zo kwaad als dat ging, en bezwoer zijn moordenaars een veilig heenkomen te zoeken. Vervolgens sleepte hij zich naar het graf dat hij tevoren voor zich had laten maken. Hij strekte zich er in uit en blies zijn laatste adem uit. Wat een hemelse geur verspreidde in het kerkgebouw.

Op zijn feestdag, 18 juli, hielden de kanunniken volgens de Ordinarius, een processie "directe [ad] cryptam et non chorum" en de fraaie chef-reliquaire werd die dag voortdurend ter verering uitgesteld. In een tussen 1525 en 1530 geschreven Ordo Ornamentorum van de Sint-Salvatorkerk, vindt men n.l. bepaald: "Het hoofd van de H. Fredericus, in beide Vespers op het hoogaltaar geplaatst, wordt vóór de H. Mis door de priester, die de weekbeurt heeft, naar de grote crypta overgebracht, waarbij twee koorknapen vooruit gaan, met brandende kaarsen, ontstoken op de daarvoor bestemde kandelaren.....Tijdens het Offertorium der Hoogmis wordt het de koorheren ter verering aangeboden.... en in beide Vespers en Completen moeten op kleine kandelaars, vóór dit reliquaire geplaatst, twee waskaarsen branden, die ook tijdens de Hoogmis, die in de grote crypta gezongen wordt, in dezelfde kandelaars op het altaar moeten staan". 
In 1563 werd daarenboven bepaald, dat, als het feest op een Zondag viel, de processie ook door de tuin van de bisschop zou gaan, waarbij het hoofd gedragen werd door de beurtenaar in een blauwe kap.
Er bestond een afzonderlijke draagbaar, waarop de schrijn tijdens de ommegang "op daarvoor bestemde kleeden" staan moest. En, behalve op Frederiks eigen dag, werd het hoofd bij twintig feesten op het hoofdaltaar gezet, 's-morgens voor de Prime, terwijl het ook op het feest der kerkwijding en van Maria Magdalena meeging in de processie.
De zegepraal van de Hervorming in Utrecht maakte natuurlijk een einde aan de liefdevolle zorgzaamheid, waarmee het venerabel "hoofd van Sinte Frederik: twee eeuwen was bewaard. Het lot van de Utrechtse Dom, in 1580 tweemaal bestormd, gehavend en geplunderd, deed de kanunniken van Sint-Salvator inzien, dat ook hun heiligdom zijn beurt zou krijgen. Uit enkele ons gebleven oorkonden blijkt dat de geredde relikwieën onderzocht en in negen kisten geborgen te hebben. Ze zeggen daarin de relieken, na de beeldenstorm van 7 maart 1580, bijeengezet te hebben in het koor en ze, toen in 1587 tot de sloping hunner kerk besloten was, buiten de kerk in veiligheid te hebben gebracht. 
Verering & Cultuur
De kerk van het Friese stadje Sloten is aan hem gewijd. Jaarlijks wordt op de derde zondag van juli in Vlierzele (Vlaanderen) een processie gehouden ter ere van hem. In de Bretonse stad Quimper geniet hij bijzondere verering, getuige verschillende afbeeldingen van hem die er in de kathedraal te zien zijn.
Zijn voorspraak wordt ingeroepen tegen doofheid.
Hij wordt afgebeeld als bisschop (met tabberd, mijter en staf); twee zwaarden in de borst; twee moordenaars die hem slaan, waarbij de ingewanden uit een gapende wonde naar buiten komen.

Literatuur: De Katholiek. Godsdienstig, Geschied-en Letterkundig Maandschrift; Honderd-en-zestiende deel 1899; RAU, OM nr.483-5 FAB 1408/9 en nr. 499-3, 1501/2: Mersman, 'Topographia', 345; Van Heussen & Van Rijn, Historie ofte beschryving,45 (waarbij bedacht moet worden dat de auteur vele jaren na dato schrijft en sterk apologetisch gekleurd schrijft); Bram van den Hoven van Genderen: "De Heren van de Kerk", De kanunniken van Oudmunster te Utrecht in de late middeleeuwen, 1999; Pater Dries van den Akker s.j. , de auteur van de hagiografieën : Frederik van Utrecht.
Overige Bronnen: KDC BiN-diskw.-dossier Utrecht.