Escharen, O.L. Vrouw

Cultusobject: O.L. Vrouw Open Street Maps
Datum: Mariale feestdagen
Periode: 16e eeuw - eind 18e eeuw (?)
Religieuze context: Christelijk
Locatie: Parochiekerk van St. Lambertus
Adres: Burg. de Bourbonplein 4, 5364 PT Escharen
Gemeente: Grave
Provincie: Noord-Brabant
Bisdom: 's-Hertogenbosch
Samenvatting: Vanaf de 16e eeuw werd in Escharen een miraculeus beeld van Maria bijzonder vereerd. Het beeld zou kort na 1794 zijn verbrijzeld, waardoor er een einde kwam aan de verering.
Auteur: Joost Rosendaal
Illustraties:
Topografie ⟶ Escharen, H. Machutus.
- In 1520 stond er een Maria-altaar in de kerk van Escharen.
Cultusobject - Het betreft een niet nader omschreven beeld van Maria.
Verering - Over de verering van het miraculeuze Mariabeeld van Escharen is weinig bekend. Volgens pastoor Joannes Franciscus Bloemarts, die tussen 1725 en 1779 de zielenherder van Escharen was, werd het Mariabeeld volgens de overlevering tot de reformatie 'met devotie vereerd [...], zoodat te dien einde jaarlijks verscheidene processiën aldaar ter bedevaart kwamen'.
- Bloemarts vermeldt ook dat er in de periode dat hij zielzorger was, een grote toeloop naar Escharen plaatsvond van personen (ouders) om voor zieke kinderen te bidden. Hij merkt daarbij op dat genezingen vaker aan de voorspraak van de H. Maagd dan aan die van ⟶ St. Machutus werden toeschreven.
- Het Mariabeeld zou in 1672 een plaats hebben gekregen in de schuurkerk en bij de brand van deze kerk in 1794 zijn gered. Korte tijd later zou het per ongeluk verbrijzeld zijn, waarmee een einde kwam aan de verering. Geen van de schrijvers die deze geschiedenis vermelden, kan echter verwijzen naar bronnen uit de tijd van het gebeurde. Het woord 'verbrijzelen' heeft voeding gegeven aan de gedachte dat het om een pijpaarden beeld ging. Maar ook hier is geen enkel bewijs voor gevonden.

Bronnen en literatuur Archivalia: Grave, streekarchief Brabant-Noordoost, rayon Land van Cuijk: knipselarchief, dossier Escharen 282 St. Lambertus.
Literatuur: L.H.C. Schutjes, Geschiedenis van het bisdom 's-Hertogenbosch, dl. 3 (Sint-Michielsgestel: Instituut voor Doofstommen, 1872) p. 618-621; 'Onze Lieve Vrouw van Escharen', in: De Volksmissionaris 22 (1901) p. 473-474; J.A.F. Kronenburg, Maria's heerlijkheid in Nederland, dl. 6 (Amsterdam 1909) p. 494-495; [C.J. Zwijsen], 'Eenige oude bedevaartplaatsen, misschien vergeten, in het bisdom Den Bosch', in: Sint Jansklokken 1 (1923) p. 423; J.R.W. Sinninghe, Noord-Brabantsch sagenboek (Scheveningen: 'Eigen Volk', [1933]) p. 188; [Burgemeester Van Hulten], 'Historische vondsten bewijzen aloude bestaan van Escharen. Verering van Sinte Machutus neemt belangrijke plaats in', in: De Noord-Ooster, juli 1953; H. Brabers e.a. ed., Onze Lieve Vrouwkes van Brabant ('s-Hertogenbosch: Provinciaal Genootschap, 1977) p. 21-22; P.J. Margry, Bedevaartplaatsen in Noord-Brabant (Eindhoven: Bura Boeken, 1982) p. 122.
Overige bronnen: KDC BiN-dossier Escharen-O.L. Vrouw.

  naar het KDC, voor aanvullingen en commentaar.