Ypecolsga, Heilig Sacrament

Cultusobject: Heilig Sacrament Open Street Maps
Datum: Onbekend
Periode: Ca. 1496 - 16e eeuw
Religieuze context: Christelijk
Locatie: Parochiekerk van St. Odulphus
Adres: -
Gemeente: Wymbritseradiel
Provincie: Friesland
Bisdom: Groningen
Samenvatting: Na een aangestoken kerkbrand in 1496, waarbij ook 15 hosties verbrandden, zou het H. Sacrament in Ypecolsga wonderen hebben bewerkt. Dankzij de offergaven die hierna gebracht werden, beschikte Ypecolsga enige tijd later weer over een nieuwe kerk.
Auteur: Harm Oldenhof
Illustraties:
Topografie - Reeds in 1132 stond in Ypecolsga een parochiekerk die gewijd was aan St. Odulphus. De kerk werd bediend vanuit de St. Odulphusabdij te Stavoren. De kerk is in 1580, zoals alle Friese parochiekerken, overgegaan naar de reformatie. Het gebouw zelf is afgebroken in het midden van de 18e eeuw. De bewoners van het gehucht kerken sindsdien in Woudsend. Bij het kerkhofje staat nog een klokkestoel.
↑ top
Cultusobject - Waarschijnlijk werden in Ypecolsga vijftien geconsacreerde hosties vereerd die in 1496 ongeschonden uit een kerkbrand tevoorschijn kwamen.
↑ top
Verering - Volgens de betrouwbare 16e-eeuwse kroniekschrijver Worp van Thabor wilden op 16 maart 1496 drie fourageerders van vreemde huursoldaten ('knechten') onder Ypecolsga vis uit karren en korven nemen zonder te betalen. Toen dorpelingen dat verhinderden, kwamen de huurlingen in groter getal terug naar Ypecolsga. De dorpelingen vluchtten in de toren. Daarop staken de soldaten het rieten dak van de kerk in brand. In de rook wisten de dorpelingen langs de klokkentouwen uit de toren te ontkomen. De kerk brandde geheel uit met alles wat er in was, met uitzondering van 'xv sacramenten ofte geconsacreerde hostien, die nae grote miraculen deden, van welcke offerhande, die daer quamen, die kercke weder worde opgetimmert'.
Blijkbaar had de faam van de mirakelen tot gevolg dat veel vereerders en weldoeners naar Ypecolsga kwamen, die niet alleen eerherstel aan het H. Sacrament brachten maar het ook mogelijk maakten dat de parochie na enige tijd weer over een kerk beschikte.
- Verdere gegevens over verering en bedevaart ontbreken.

↑ top
Bronnen en literatuur Tekstedities: J.G. Ottema ed., Worp Tyaerda van Rinsumageest. Vierde boek der Kronijken van Friesland, bevattende de geschiedenis van de vijftiende eeuw (Leeuwarden: G.T.N. Suringar, 1850) p. 242-243.
Literatuur: S. Muller, Geschiedkundigen atlas van Nederland. De kerkelijke indeeling omstreeks 1550, dl. 1. Het Bisdom Utrecht (Den Haag: Nijhoff, 1921) p. 588).
Overige bronnen: KDC BiN-dossier Ypecolsga

↑ top
  naar het KDC, voor aanvullingen en commentaar.