Melick, H. Rochus

Cultusobject: H. Rochus Open Street Maps
Datum: 16 augustus
Periode: Begin 19e eeuw (?) - ca. 1940
Religieuze context: Christelijk
Locatie: Parochiekerk van St. Andreas
Adres: -
Gemeente: Roerdalen
Provincie: Limburg
Bisdom: Roermond
Samenvatting: Tot circa 1940 togen regelmatig mensen naar Melick om te bidden tot de heilige Rochus. Vooral op zijn feestdag, 16 augustus, kwamen vereerders van de omliggende dorpen en uit het Duitse grensgebied. De verwoesting van de kerk in 1945 betekende ook het einde van de bedevaart.
Auteur: Antoine Jacobs
Illustraties:
Topografie - De parochie Melick-Herkenbosch wordt voor het eerst genoemd in 1190. Tot 1795 hadden Melick en Herkenbosch gezamenlijk een pastoor; sindsdien had Herkenbosch een eigen pastoor en werd daarmee kerkelijk onafhankelijk van Melick.
- Eind 11e, begin 12e eeuw stond in Melick een uit maaskeien gebouwde zaalkerk. Deze werd in de loop der eeuwen regelmatig gerestaureerd. In 1867 en 1882-1884 werd naar ontwerp van architect P.J.H. Cuypers gefaseerd een nieuwe driebeukige neogotische kerk gebouwd. De kerk lag in de kern van Melick op de zogenaamde Kerkberg. Deze kerk werd op 9 februari 1945 door de Duitsers opgeblazen en daarbij geheel verwoest.
↑ top
Cultusobject - Zie voor St. Rochus ⟶ Bunde.
- Een Rochusreliek wordt in de inventarislijsten van 1835 en 1905 niet genoemd, maar moet voor 1940 wel aanwezig zijn geweest.
- Het Rochusbeeld maakte deel uit van een groep van tien stenen beelden, die volgens de overlevering afkomstig was uit het in de Franse Tijd opgeheven klooster te Dahlheim (D). In 1835 meldt een parochie-inventaris de aanwezigheid van een Rochusbeeld. Het beeld stond, samen met de andere, op circa vier meter hoogte op een sokkel tegen een middenschippijler van de kerk. Bij de verwoesting in 1945 zijn vrijwel alle beelden, waaronder het Rochusbeeld, vernield.
↑ top
Verering - Wanneer de Rochusverering zijn intrede deed is niet bekend. In de 16e-, 17e- en 18e-eeuwse visitatieverslagen wordt geen Rochusverering vermeld, ook is er dan geen Rochusaltaar. Het is niet uitgesloten dat in het begin van de 19e eeuw de genoemde beelden zijn aangeschaft en dat toen ook de Rochusverering op gang is gekomen. Schriftelijke gegevens over deze bedevaart zijn er niet. Streekhistoricus Gootzen heeft in 1981 uit de mond van bejaarde inwoners van Melick evenwel opgetekend dat in elk geval tot circa 1940 processiebedevaarten uit omliggende dorpen zoals Herkenbosch, Posterholt, Sint Odiliënberg, Birgelen (D), Karken (D) en Kempen (D) op de feestdag van Rochus naar Melick kwamen om hem te vereren. Er vond die dag reliekverering plaats.
- Met de verwoesting van de kerk en het Rochusbeeld was de bedevaart definitief ten einde. Momenteel is er in de huidige in 1954 gebouwde parochiekerk van Melick niets meer dat nog aan Rochus herinnert.

↑ top
Bronnen en literatuur Archivalia: Roermond, gemeentearchief: parochiearchief H. Andreas Melick. Roermond, bisdomarchief: 'Inventaris van het kerkelijk kunstbezit van de parochie H. Andreas te Melick' (Roermond 1980).
Literatuur: Piet Gootzen, In het voetspoor van St. Andreas (Melick: St. Andreasparochie Melick, 1981); V. Delheij & A. Jacobs, Kerkenbouw in Limburg 1850-1914. Neogotische en neoromaanse parochiekerken en hun architecten (Sittard: Stg. Charles Beltjens, 2000) p. 69-70.
Overige bronnen: KDC BiN-dossier Melick; mondelinge informatie in 1998 door streekhistoricus P.J.M. Gootzen.

↑ top
  naar het KDC, voor aanvullingen en commentaar.