Dordrecht, H. Adriaan (Adrianus)

Gediskwalificeerd: ja
Cultusobject: H. Adriaan (Adrianus) Open Street Maps
Datum: Onbekend
Periode: 1452-1572
Religieuze context: Christelijk
Locatie: Bij voormalige Vuilpoort
Adres: n.v.t.
Gemeente: Dordrecht
Provincie: Zuid-Holland
Bisdom: Rotterdam
Samenvatting:

In de Sint-Adriaanskerk te Dordrecht werd een relikwie bewaard van Sint Adriaan die wellicht gebruikt is bij de wijding van de kerk in 1452 of 1453. Van een bedevaartkarakter is niets bekend.

Auteur: Frans Kroonenberghs
Illustraties:
Topografie

- Buiten de Vuilpoort van Dordrecht bestond sinds de 14e eeuw een voorstad, die hoorde bij de parochie Erkentrudenkerke in de Grote Waard. De kerk van deze parochie was gewijd aan de H. Nicolaas en behoorde tot het bezit van het kapittel van Sint-Jan in Utrecht. De parochianen die onder de rook van Dordrecht net buiten de Vuilpoort woonden, hebben in de 14e eeuw op eigen initiatief een aan Sint Adriaan gewijde kapel gesticht, dit overigens tot ongenoegen van hun eigen parochiekerk. Door de Sint-Elizabethsvloed van 1421 werd het grootste deel van de parochie Erkentrudenkerke onbewoonbaar en moest ook de parochiekerk worden opgegeven. In het buurtschap bij de Vuilpoort konden mensen blijven wonen. In 1452 werd de Sint-Adrianuskapel aldaar verheven tot Sint-Adrianusparochiekerk.

Cultusobject

Voor Sint Adriaan zie: Dreischor, H. Adriaan (Adrianus).

Verering

- M. Balen citeert in zijn boek Beschryvinge der stad Dordrecht (Dordrecht 1677) een briefje uit 1453, dat waarschijnlijk bij een relikwie werd bewaard. Het briefje vermeldt dat "dit stukje" is genomen uit de arm van de H. Adriaan. Wellicht is deze relikwie gebruikt bij de wijding van de Sint-Adrianuskerk. Volgens M. Balen zou er ook een broeder- en zusterschap ter ere van Sint Adriaan bestaan hebben. Over de verering van de H. Adriaan bestaan geen bronnen, van bedevaarten blijkt zelfs helemaal niets. De Sint-Adriaanskerk werd in 1572 verwoest door de Watergeuzen.

Bronnen en literatuur

Literatuur: Matthys Balen, Beschryvinge der stad Dordrecht ... (Te Dordrecht: gedrukt by Symon Onder de Linde ..., 1677) p. 115; A.C.J. van der Kemp, 'De bedevaarten onzer landgenooten', in: Studiƫn en bijdragen op 't gebied der historische theologie 4 (1880) p. 18.
Website: Vuilpoort - Wikipedia.
Overige bronnen: KDC BiN-diskw.-dossier Dordrecht-Antonius.

Laatste mutatie 30-06-2025
  naar het KDC, voor aanvullingen en commentaar.