- De kerk van Schin op Geul dateert uit de 11e eeuw. Het was een zaalkerk in romaanse stijl. In het begin van de 16e eeuw kreeg het schip laat-gotische kruisgewelven. In 1762 stortte de toren en de noordbeuk in, waarna in 1768 de huidige toren werd gebouwd. In hetzelfde jaar werd het schip met zijbeuken vergroot en in 1794-1795 werd een priesterkoor aangebouwd. In 1926 werd de kerk opnieuw vergroot door architect Hubert van Groenendael. Het koor uit 1795 werd vervangen door een groot transept met daarachter een nieuwe priesterkoor. Het gebouw is deels opgetrokken in Maastrichtse kalksteen en deels in Kunrader kalksteen. De kerk is gewijd aan de H. Mauritius.
- Sinds 1859 wordt in de Sint-Mauritiuskerk de heilige Cornelius vereerd. Jaarlijks wordt in Schin op Geul een bedevaart naar de H. Cornelius gehouden. 

- In de sacristie van de Sint-Mauritiuskerk in Schin op Geul bevindt zich -tenminste tot 1998- een kleine H. Kruisrelikwie. Er is niets bekend over een speciale verering van deze relikwie.
- De H. Kruisrelikwie is afkomstig uit Voerendaal, waar in de 11e eeuw de eerste stenen kerk in de regio is gebouwd. Paus Leo IX (1049-1054) reisde rond om te bewerkstelligen dat na de verwoestingen door de Noormannen de bevolking opnieuw gekerstend zou worden. In augustus 1049 was hij in Aken. De paus hield ervan om bij de inwijding van kerken aanwezig te zijn, en zo was hij op 10 augustus 1049 bij de consecratie van de kerk in Voerendaal. Paus Leo IX schonk meerdere relikwieën, waarvan die van het H. Kruis de voornaamste was. Een van de altaren in de kerk was het Kruisaltaar.
- Na de Tachtigjarige Oorlog, in 1661, werd het land van Valkenburg waartoe ook Voerendaal behoorde, ingedeeld bij de Staten Generaal van Holland. In 1663 werd een reglement uitgevaardigd over de aanstelling van protestantse predikanten, kosters en schoolmeesters. Katholieke priesters en pastoors moesten het land verlaten. Enkele stukken van waarde uit de kerk van Voerendaal werden in veiligheid gebracht. De relikwie van het H. Kruis werd in bewaring gegeven in de Sint-Mauritiuskerk van Schin op Geul.

- Zowel in Voerendaal als later in Schin op Geul werd de relikwie van het H. Kruis jaarlijks op Paasmaandag ter verering uitgesteld. Dit leidde tot een grote toeloop van mensen. Bij de kerkvisitatie in Schin op Geul in 1669 wordt deze verering vermeld.   
- In Voerendaal deden de mensen zich op Paasmaandag tegoed aan een overvloed van eieren, die tijdens de vastenperiode verboden voedsel waren. Behalve Voerendalers kwamen ook mensen uit Ubachsberg, Simpelveld, Eijs en Wylre af op de feestelijke bijeenkomst. Hierbij ontstonden vaak ruzies en vechtpartijen tussen de inwoners van Voerendaal en de vreemden, de mensen uit de naburige dorpen. De verering van het H. Kruis in Voerendaal inclusief de ongeregeldheden kwamen in Limburg bekend te staan onder de naam Paosj-Voelender (Paas Voerendaal). Gaandeweg ging de betekenis van deze uitdrukking echter verloren.
- Vanaf 1673 was de aanwezigheid van katholieke priesters in Voerendaal weer toegestaan. De verering van het H. Kruis keerde terug, ofwel jaarlijks ofwel incidenteel in 1687. Hiervoor kwam een H. Kruisreliek uit Aken. Voor het lenen van de reliek betaalden de burgers van Voerendaal 1300 gulden borg. Mogelijk was de kerk van Schin op Geul niet genegen hun relikwie terug te laten keren naar Voerendaal.
- Hoe lang de verering van de H. Kruisrelikwie in Schin op Geul doorging is niet bekend. In ieder geval bestond er in de 20e eeuw geen verering. In Voerendaal noch in Schin op Geul is sprake van een bedevaart.

Archieven: PA Voerendaal in Stadsarchief Heerlen; PA Schin op Geul in Gemeentearchief Maastricht, omvang 2 m., 1675-1970.
Literatuur: L. van Hommerich, F. Welters, Gedenkboek Voerendaal 1049-1949 (Heerlen: Winants, 1949) p. 28-31; W.A.J. Munier, Het simultaneum in de Landen van Overmaas (Leeuwarden: Eisma, 1998) p. 310-311.
Websites: 
https://nl.wikipedia.org/wiki/Sint-Mauritiuskerk_(Schin_op_Geul); https://www.kerkgebouwen-in-limburg.nl/kerken/schin-op-geul/mauritius;
https://nl.wikipedia.org/wiki/Sint-Laurentiuskerk_(Voerendaal);
https://parochie-voerendaal.nl/index.php/parochie-laurentius;
https://nl.wikipedia.org/wiki/Paus_Leo_IX.
Geraadpleegd op 1-10-2024.
Overige bronnen: KDC BiN-diskw.-dossier Schin op Geul-H. Kruis; mondelinge mededelingen van pastoor Cuypers van Schin op Geul op 1 december 1998; brief van Dré Kickken gedateerd 2 december 1998.