Neuss, Quirinus

Cultusobject: Quirinus
Datum: 30 maart, 30 april
Periode:
Religieuze context: Christelijk
Locatie: Quirinusmünster
Adres: Münsterkerk, Neuss
Gemeente: Rhein-Kreis Neuss
Provincie: Noordrijn-Westfalen
Bisdom: Aartsbisdom Keulen
Samenvatting:

Bezoek vanuit de Nederlanden aan Neuss is al in de middeleeuwen vastgelegd via een testament in 22 maart 1561  opgemaakt voor de schepenen van Oss waarin aan een zekere Symoen een bedevaart naar Quirinus wordt opgelegd. Het testament bevat de bepaling dat Symon  moet `doen doenen', zelf maken of anderen vanwege hem moet laten doen een bedevaart naar Quirinus in Neuss (naast bedevaarten naar Bergharen (O.L. Vrouw), Ammerzoden (Quirinus), St. Oedenrode (Oda) en Boxtel (H. Bloed en Joris). In het testament vermaakt `Lysbert van Dijck, huysvrouwe Symon Mathysen' haar bezittingen aan haar echtgenoot op voorwaarde dat hij aan verschillende kerkelijke instellingen geld schenkt en zes bedevaarten maakt. Symon wordt in het testament dus ook verplicht tot het schenken van 25 carolusguldens aan het clarissenklooster (urbanisten) in 's-Hertogenbosch, tien carolusguldens aan de Osse armen, één stuiver aan het Werenfridusaltaar in de bedevaartkerk van Elst alsmede één stuiver aan `Sint Lenards inde kerken te Os'.

Auteur:
Illustraties:
Topografie

- De Quirinusmunsterkerk is sinds 2009 een basilica minor.

Cultusobject

- De heilige Quirinus van Neuss (ook Quirinus van Rome; † rond 115) was volgens de overlevering een Romeins tribuun uit de 2e eeuw, die de martelaarsdood stierf en als heilige wordt vereerd. Het centrum van de verering van Quirinus bevindt zich in Neuss, Noordrijn-Westfalen.
- De relieken worden bewaard in een kostbare reliekhouder in de Quirinusmunster (1209–1250) in Neuss, die speciaal hiervoor werd gebouwd. Een oudere reliekhouder is in bruikleen gegeven door de kathedraalparochie in het Clemens Sels Museum. De nieuwere relikhouder, gegeven door burgers van Neuss voor het Quirinus-jubileum in 1900, is van de hand van de Akense goudsmid Bernhard Witte.

Verering

- Sinds de 11e eeuw is Quirinus de patroonheilige van Neuss. Zijn feestdag is op 30 april en wordt gevierd in het aartsbisdom Keulen en in Neuss (als Hoogfeest) ter nagedachtenis aan de traditionele dag van de translatie van zijn relieken naar Neuss (als het een zondag is, anders vindt de processie op de eerstvolgende zondag plaats).
- Quirinus' aanbidding verspreidde zich snel over heel Europa. Samen met Hubertus, Cornelius en Antonius de Kluizenaar is hij een van de Vier Heilige Maarschalken. Hij is tevens de beschermheilige van paarden, runderen en ridders en wordt aangeroepen tegen been- en voetkwalen, jicht, verlammingen, zweren, huiduitslag, pest, oorpijn, struma, fistels, boterosie, pokken en paardenziekten. 
- In de Middeleeuwen behoorde Neuss (naast Keulen en Aken) tot de belangrijkste bedevaartsoorden in het Rijnland. Niet alleen vereerde en aanschouwden de bedevaartgangers de wonderdoende relieken, ter genezing dronk men ook Quirinuswater uit het schedeldak, een ander bewaard reliek van de heilige.
- Tot op de dag van vandaag (vooral rond 30 april) doen mensen bedevaarten naar het Quirinusheiligdom. In 2008 stelde pastor Guido Assmann de traditie van het Quirinus-bedevaartoctaaf weer in, dat sindsdien aan het hoogfeest voorafgaat met de reliekenprocessie.

Bronnen en literatuur
  naar het KDC, voor aanvullingen en commentaar.
 
<<< /a>